مطلب یارانه به موضوعات مختلف مربوط میشود. اما به طور کلی، یارانه به مبلغی گفته میشود که توسط دولت یا سازمانی به فرد یا افرادی که در شرایط خاصی قرار دارند، اعطا میشود. هدف از اعطای یارانهها، حمایت از کسانی است که به دلیل شرایط اجتماعی، اقتصادی یا سلامتی نیاز به کمک دارند.
یارانه نقدی ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی، بیستم هر ماه به حساب سرپرستان خانوار واریز میشود و انتظار میرود که یارانه اسفند ماه هم در همین بازه زمانی واریز شود.البته ممکن است با توجه به اینکه در استانه سال نو قرار داریم، دولت یارانه اسفند ماه را زودتر به حساب سرپرستان خانوار واریز کند. اما این تنها یک گمانه است و هنوز هیچ کدام از مقامات دولتی توضیحی درباره زمان واریز یارانه اسفند ماه اعلام نکردهاند.
از طرف دیگر، مبلغ یارانه اسفند ماه مانند ماههای گذشته برای سه دهک اول درآمدی، ۴۰۰ هزار تومان و برای دهک چهارم تا نهم، ۳۰۰ هزار تومان است. یارانه اسفند ماه هم بدون هیچ گونه تغییری واریز میشود.
واریز یارانه بهمن ماه، با انتقادات زیادی همراه بود. یک عده از یارانهبگیران اعلام کردند که یارانه دریافتی آنها کاهش یافته است و دسته دوم افرادی بودند که هیچ یارانهای به حساب آنها واریز نشده بود.
پیگیریهای تجارتنیوز از سازمان هدفمندی یارانهها نشان میدهد که یارانه هیچ خانواری حذف نشده است و دلیل عدم واریز یارانهها، مشکل سیستم بانکی بوده است.
بانک مهر ایران یکی از بانکهایی است که بیشترین شکایت واریز نشدن یارانه را داشت. اپراتور این بانک در پاسخ به تجارتنیوز گفته بود که یارانه نهایتا تا تاریخ ۲۵ بهمن ماه واریز میشود. اما هنوز برخی از یارانهبگیران میگویند که یارانه آنها واریز نشده است و این مشکل مربوط به بسیاری از بانکهاست.
حالا یارانهبگیران نگران هستند که اسفند ماه هم یارانه آنها واریز نشود و یا با تاخیر واریز شود. آن هم در حالی که هیچ مقام مسئولی درباره علت واریز نشدن و یا واریز با تاخیر یارانه توضیح دقیقی نداده است.
در روزهای پایانی سال و همزمان با پیشبینی ثابت ماندن مبلغ یارانه نقدی در لایحه بودجه ۱۴۰۲، این پرسش مهم مطرح شده که آیا قرار است سال آینده دهک یارانهای از فهرست سازمان هدفمندی یارانهها خط بخورد؟
صولت مرتضوی گفت: قانونگذار تکلیف کرده است که ما دهکهای پردرآمد را حذف کنیم، اما بنا به پارهای ملاحظات تاکنون تصمیم جدی برای حذف دهکهای بالای درآمدی گرفته نشده است.
در روزهای پایانی سال و همزمان با پیشبینی ثابت ماندن مبلغ یارانه نقدی در لایحه بودجه ۱۴۰۲، این پرسش مهم مطرح شده که آیا قرار است سال آینده دهک یارانهای از فهرست سازمان هدفمندی یارانهها خط بخورد؟
آنگونه که دولت سیزدهم در لایحه بودجه ۱۴۰۲ پیشنهاد کرده قرار است یارانه نقدی کمافیالسابق به دست سرپرستان خانوار برسد؛ ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومان. از آنجایی که دولت تصمیم دارد در سال آینده درآمد مالیاتی خود را افزایش دهد، ثابت ماندن مبلغ یارانه نقدی این نگرانی جدی را به وجود آورده که قرار است وزن سنگین مالیات بر دوش سرپرستانی باشد که حداقلیبگیر هستند و اتفاقا حقوق آنها هم تنها ۲۰ درصد بالا میرود.
اما نگرانی دیگر خانوار ایرانی این است که مبادا از گروه یارانهبگیران حذف شوند، این نگرانی و دغدغه بهویژه بعد از پرداخت یارانه بهمن ماه که یا برای عدهای واریز نشد یا اگر هم شد کمتر از میزان سابق بود، جدیتر شد.
با اینحال، واکنش مسئولان مربوطه به این نگرانی این بود که قرار نیست هیچ دهکی از دریافت یارانه کنار گذاشته شود. با اینحال امروز یک سوال مهم دیگر هم مطرح شده و آن این است که تکلیف یارانه پردرآمدها در سال ۱۴۰۲ چه میشود؟ پاسخ وزیر کار به این پرسش این بوده است: «قانونگذار تکلیف کرده است که ما دهکهای پردرآمد را حذف کنیم، اما بنا به پارهای ملاحظات تاکنون تصمیم جدی برای حذف دهکهای بالای درآمدی گرفته نشده است.»
البته در حالی احتمال حذف برخی یارانهبگیران مطرح شده است که امروز سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۲ از تکلیف این کمیسیون به دولت برای ثبتنام افراد جدید متقاضی یارانه طبق ضوابط قانونی خبر داد. به گزارش تسنیم، رحیم زارع افزود: کمیسیون تلفیق در جلسه شب گذشته خود، سازمان هدفمندی یارانهها و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی را مکلف کرد تا نسبت به ثبتنام افراد جدید متقاضی یارانه طبق موازین اقدام کند.
وی تأکید کرد: پیشنهاد مصوبشده، پیشتر در بند (د) تبصره ۱۷ لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کشور لحاظ شده بود اما این بند در لایحه بودجه سال آینده حذف شد، ازاینرو نمایندگان در جریان موافقت با این پیشنهاد، بند (د) تبصره ۱۷ قانون بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور را تنفیذ کردند و به این ترتیب دولت باید سال آینده نسبت به ثبتنام متقاضیان جدید یارانه اقدام کند.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی آخرین اخبار از وضعیت یارانهها در بودجه سال آتی، حذف یارانه دهکهای پردرآمد و توزیع کالابرگ الکترونیک را اعلام و اظهار کرد: قانونگذار تکلیف کرده است که ما دهکهای پردرآمد را حذف کنیم، اما بنا به پارهای ملاحظات تاکنون تصمیم جدی برای حذف دهکهای بالای درآمدی گرفته نشده است.
سید صولت مرتضوی در گفتوگو با ایسنا، درباره وضعیت یارانهها در قانون بودجه سال ۱۴۰۲ اظهار کرد: یارانه را قانونگذار مشخص و دولت هم اعلام کرده است. تکلیفی که قانونگذار در تبصره ۱۴ بودجه سال ۱۴۰۱ برای دولت تعیین کرد حاکی از آن بود که دولت ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی را حذف کند و مابهالتفاوتش را به شکل کالابرگ و یا روشهای دیگر بپردازد.
وی افزود: منتها زمانی که ارز ترجیحی به موجب قانون بودجه ۱۴۰۱ حذف شد و ابلاغ بودجه به فروردین ماه کشید، زمانی برای آماده کردن زیرساختها نداشتیم و زیرساختها بلافاصله آماده نمیشد. دولت به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ماموریت داد که زیرساختهای مربوط را فراهم کند.
وی با بیان اینکه ما این کار را انجام دادیم و طرح توزیع کالابرگ را در گام نخست در چند شهرستان آزمایش کردیم و پاسخ مناسب گرفتیم گفت: پس از آن بود که طرح مذکور به صورت نمونه در استان هرمزگان عملیاتی شد. اکنون ضریب نفوذ بسیار بالاست و حدود ۱۳۰۰ تا ۱۴۰۰ فروشگاه به سامانه شبکه ملی «اعتبار» متصل هستند.
وزیر رفاه ادامه داد: با این حال گزارشهای دریافتی حاکی از آن است که با اقبال عمومی چندانی مواجه نشدهایم، ضمن آنکه اطلاعرسانی مناسب هم انجام شده است.
صولت مرتضوی با اشاره به اینکه بناداریم طرح کالابرگ را توسعه دهیم اظهار کرد: براین اساس توزیع کالابرگ الکترونیک در سه استان گیلان، قزوین و مرکزی ادامه مییابد. همکاران ما در معاونت رفاه و شرکت مربوطه، با فروشگاههای زنجیرهای هماهنگ کردند تا در گامهای بعدی طرح را از طریق فروشگاههای زنجیرهای به کل کشور تعمیم دهیم. این شبکه آماده است و دریافت کالا یا یارانه نقدی نیز اختیاری است و امیدوارم با اقبال بیشتری مواجه شود.
وی افزود: ما کار را ادامه میدهیم و امیدواریم فرهنگ آن نیز نهادینه شود و بتوانیم ترویجش دهیم. ۱۰ قلم کالای اساسی در این طرح قابل خریداری از فروشگاهها هستند.
وزیر رفاه همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا یارانه دهکهای درآمدی بالا در سال آینده حذف میشود گفت: قانونگذار تکلیف کرده است که ما دهکهای پردرآمد را حذف کنیم، اما بنا به پارهای ملاحظات تاکنون تصمیم جدی برای حذف دهکهای بالای درآمدی گرفته نشده است. باید ببینیم در بودجه سال آینده قانونگذار چه تکالیفی را مشخص میکند. ما برابر قانون پیگیری و اجرا میکنیم.
مزیتهای کالابرگ نسبت به یارانه نقدی در علم اقتصاد چیست؟
از منظر اقتصاد اعطای کالابرگ به دلیل جلوگیری از افزایش حجم نقدینگی مناسب است و میتواند بخشی از معیشت ازدست رفته مردم را تامین کند.
به گزارش بازار به نقل از ایبنا، مرتضی افقه اقتصاد دان و عضو هیئت علمی دانشگاه اهواز در خصوص تفاوتها و مزیت های بین اعطای کالا برگ یا یارانه نقدی به مردم از منظر مردم، دولت و شاخص های اقتصادی توضیحاتی ارائه داد و در این باره گفت: در نوع پرداخت یارانه به مردم بخصوص یارانه معیشتی بحث هایی مطرح می شود که بعضا نوع پرداخت را از جهاتی مثبت و منفی می کند، هر چند مثبت یا منفی بودن را باید از دید مردم، دولت و شاخص های اقتصادی مورد بحث و بررسی قرار داد.
وی در این باره خاطر نشان کرد: اگر موضوع اعطای یارانه به صورت نقدی یا کالایی را از منظر مصرف کنندگان مورد بررسی قرار می دهیم به این نتیجه می رسیم که خواست اکثر مردم دریافت یارانه نقدی است به جهت اینکه به لحاظ مصرف می توانند آن را مدیریت کنند.
وی در این باره بیشتر توضیح داد و گفت: قطع به یقین بخش قابل توجهی از مردم مایل نیستند دولت در موضوع یارانه با تنظیم ساز و کارهای از پیش تعیین شده معیشت آنها را کنترل کند. به عنوان مثال شاید برخی از مردم کالایی که دولت برای آنها مقرر کرده تا به جای پول نقد دریافت کنند را مصرف نکنند مثلا ممکن است گروهی از مردم جامعه پنیر مصرف نکنند به این خاطر ترجیح می دهند برای خرید کالای مورد نیاز خود پول نقد دریافت کنند.
مرتضی افقه در این باره خاطر نشان شد: دهه شصت که برای تامین معیشت مردم کوپن به آنها داده می شد بخشی از کالاهایی که مورد نیاز مردم نبود در بازار آزاد با قیمت های کمتر از فروشگاه به فروش می رسید بنابراین احتمال ایجاد چنین وضعیتی در حال حاضر هم دور از ذهن نیست.
عضو هیئت علمی دانشگاه اهواز و استاد اقتصاد گفت: از سوی دیگراز نظر دولت اعطای کالا برگ به مردم به جهات مختلفی بهتر است چرا که پول کمتری نسبت به یارانه نقدی بابت تهیه و تامین کالای اساسی می پردازد.
کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی در خصوص چالش های پیش روی اعطای کالای یارانه ای به مردم گفت: وقتی دولت می تواند کالای یارانه ای به مردم بدهد که خبری از بروکراسی های دست و پاگیر وجود نداشته باشد و زیر ساخت های اعطای یارانه کالایی فراهم شده باشد. به نظر می رسد با توجه به اینکه کلید زدن این طرح هزینه های اداری و اجرایی قابل توجهی به دولت تحمیل کند در حال حاضر دولت امکانی برای سراسری کردن این موضوع نداشته باشد.
عضو هیئت علمی دانشگاه اهواز در خصوص فواید اعطای کالابرگ از منظر علم اقتصاد گفت: از منظر اقتصاد اعطای کالابرگ به دلیل جلوگیری از افزایش حجم نقدینگی مناسب است ضمن اینکه می تواند بخشی از معیشت از دست رفته مردم را تامین کند. اما مساله این است در صورتی که زیر ساخت های لازم برای اعطای کالا فراهم نشده باشد و ناهماهنگی در پخش کالا ایجاد شود مردم معترض خواهند شد اما اگر زیر ساخت های لازم به درستی تهیه شود از منظر اقتصاد اعطای کالا برگ برای حمایت از دهک های پایین درآمدی بسیار مطلوب است.
یارانه چه کسانی 6 میلیون تومان شد ؟
به گفته سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال 1402، حداقل حقوق در سال آینده 7 میلیون و 920 هزارتومان خواهد بود که حقوق خالص دریافتی بیش از 55 میلیون تومان ممنوع است.
رحیم زارع گفت: براساس مصوبه کمیسیون تلفیق حقوق، حقوق کلیه افراد در دستگاههای اجرایی و بازنشستگان 20 درصد نسبت به سال 1401 افزایش مییابد.
به گفته زارع، حداقل حکم کارگزینی در سال 1402 حقوقبگیران 1.2 برابر حکم 1401 خواهد بود که بر همین اساس حداقل حقوق 7 میلیون و 920 هزارتومان است.
سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه اشاره کرد: مستمری مددجویان تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی 40 درصد افزایش پیدا خواهد کرد. حداقل حقوق دریافتی سربازان وظیفه مجرد در مناطق غیرعملیاتی 60 درصد پایور افزایش خواهد یافت و حداقل 4 میلیون و 800 هزارتومان میشود. سربازان وظیفه مجرد در مناطق عملیاتی نیز حداقل شش میلیون تومان دریافت خواهند کرد. سربازان وظیفه متاهل نیز حداقل حقوقشان 7 میلیون و 200 هزارتومان خواهد بود.
براساس گزارش منتشر شده در ایسنا، سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال 1402 افزود: بنیاد شهید امور ایثارگران و ستاد کل نیروهای مسلح همچنین سازمان بهزیستی کشور مکلف شده تا به جانبازان و آزادگان غیرحالت اشتغال فاقد شغل و درآمد کمک معیشتی به میزان 6 میلیون تومان پرداخت کند. به جانبازان 25 درصد معسر و بالاتر همچنین معلولان شدید 5 میلیون تومان پرداخت میشود.