صادرات بیش از ۲۱ میلیون تن محصولات فولاد مبارکه هم‌زمان با تأمین بازارهای داخلی

علیرضا منصوری، مدیر صادرات فولاد مبارکه در گفت‌وگو با برنامه رادیو فولاد از فعالیت‌های این واحد سخن گفت. ماحصل این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید:

رکودی که در بازار جهانی فولاد ایجاد شده چقدر بر صادرات محصولات فولاد مبارکه اثرگذار بوده است؟

از چند ماه قبل رکودی در بازار جهانی فولاد ایجاد شده که کاهش رشد اقتصادی و مسائل اقتصادی از دلایل این امر هستند و سطح عمومی قیمت‌ها را از ۸۰۰ تا۹۰۰ دلار به حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ دلار کاهش داده است. دلیل این کاهش قیمت کمبود تقاضا در بازارهای جهانی است و به دلیل اینکه میزان فعالیت‌ اقتصادی در کشورها کاهش پیدا کرده، تقاضا در بازار جهانی نسبت به محصولات پایین است. در حال حاضر ما هم برای فروش محصولاتمان در بازار جهانی به دلیل کمبود تقاضا مشکل داریم و حفظ مشتریان قبل و پیدا کردن مشتری جدید از اولویت‌های اصلی ماست.

کاهش رشد اقتصادی کشور چین به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد جهان چه میزان بر این موضوع تأثیر داشته است؟

قطعا از دلایل اصلی این موضوع همین امر است. وقتی رشد اقتصادی نباشد و کار انجام نشود و در صنایع مختلف خروجی‌ها موردپذیرش قرار نگیرد، قطعا روی صنعت تأثیر می‌گذارد و وقتی یک صنعت دچار مشکل شود صنایع دیگر هم به‌صورت زنجیره‌وار تحت تأثیر قرار خواهند گرفت. از گذشته شرایط خاصی در اقتصاد جهانی داشته‌ایم و اکثر شرکت‌ها و تولیدکننده‌ها آماری کمتر از آمار قبل را برای تولید تجربه کرده‌اند و قطعا در پایان سال ۲۰۲۲ کاهش بیشتری را خواهند داشت. این امر نشان می‌دهد در کل دنیا شرایط خوبی در بازار فولاد وجود ندارد.

تحریم‌ها چقدر توانسته در بحث صادرات اثرگذار باشد؟

ما نمی‌توانیم بگوییم تحریم‌ها هیچ اثری نداشته است. تحریم‌ها هم برای تحریم‌شونده و هم تحریم‌کننده اثرگذار است، مانند بحران انرژی که در جهان پیش آمده و هزینه‌هایی را به همه تحمیل می‌کند، اما اگر بگوییم تحریم‌ها باعث شده نتوانیم صادرات داشته باشیم درست نیست. نه‌تنها برای ما، بلکه برای بقیه شرکت‌های ایرانی نیز همین‌طور بوده و برخی شرکت‌ها در چند سال اخیر حتی در صادرات رشد هم داشته‌اند، چون بالاخره راه‌هایی پیدا می‌کنند و صادرات انجام می‌شود.

با توجه به رقابت بیش از پیش رقبای جهانی آینده‌نگری و سیاست فولاد مبارکه در این خصوص چیست؟

ما می‌دانیم آینده، آینده رقابتی است، هم در بعد خارجی و بین‌المللی و هم در بعد داخلی. حتی در بازار داخلی امروز که به‌نوعی در اختیار فولاد مبارکه است نیز در سال‌های آینده رقبای جدید پیدا می‌شود مانند فولاد مبارکه که به دنبال توسعه بوده است رقبا هم بیکار ننشسته‌اند، کما اینکه به دنبال افزایش ظرفیت خود نیز هستند. قطعا باید با برنامه‌ریزی وارد شویم. باید مشتری‌های مختلف را جذب کنیم و برای هر بخش از بازار متناسب با ذائقه خودش برنامه و استراتژی داشته باشیم. در حال حاضر در شرایطی هستیم که به دلیل محدودیت‌های موجود نمی‌توانیم حجم صادراتمان را افزایش دهیم، ممکن است تا ۲ یا ۳ سال آینده حجم صادرات ما دو برابر شود، ولی الآن شرایط فرق دارد و ما نمی‌توانیم دست به اقدامی بزنیم، ولی روی این موضوع در تمام ارکان شرکت فکر شده تا برای این آینده سخت برنامه‌ریزی صحیح داشته باشیم و با آن مواجه ‌شویم.

در مورد آمار شش‌ماهه نخست سال جاری صحبت کنید.

پیرو بخش‌نامه‌هایی که از طرف وزارت صمت به فولاد مبارکه اعلام می‌شود و رویکرد فولاد مبارکه مبنی بر در اولویت قرار دادن تأمین بازارهای داخلی، موظفیم مقدار مشخصی در بازار داخلی محصول عرضه کنیم. طبیعتا با افزایش عرضه در بازار داخل، سهم صادرات کاهش پیدا می‌کند. برنامه صادرات ما برای سال ۱۴۰۱ به میزان ۱ میلیون و ۱۵۰ هزار تن است که تا الآن نزدیک به ۳۰۰ هزار تن از کشور خارج شده و نزدیک به ۴۰۰ هزار تن هم به مشتریان فروخته شده که یا در بندرعباس آماده تحویل و یا در خط تولید در حال تولید است و مابقی هم در ماه‌های باقی‌مانده تا پایان سال تولید خواهد شد.

مقاصد اصلی محصولات صادراتی کدام کشورها هستند؟

در سال جاری بخش عمده محصولات صادراتی اسلب و کلاف گرم و بعضا گالوانیزه بوده است. بزرگ‌ترین بازارهای صادراتی شرکت فولاد مبارکه مربوط به خاور دور، کشورهای جنوب شرق آسیا و حاشیه خلیج‌فارس، کشورهای عراق و افغانستان، آسیای میانه و اروپا بوده است. به‌طورکلی نیاز بازار و نوع محصول مشخص می‌کند که چه محصولی به چه کشوری صادر شود.

کدام کشورها مشتریان وفادار محصولات فولاد مبارکه هستند؟

دو کشور عراق و افغانستان هیچ نوع فولادسازی ندارند و ایران بهترین تولیدکننده برای آن‌هاست که بتوانند ورق فولادی موردنیاز خود را تأمین کنند. در کشورهای حاشیه خلیج‌فارس هم بعد مسافت می‌تواند تأثیر مثبت داشته باشد و برای آن‌ها مطلوبیت ایجاد می‌کند. در سایر نقاط دنیا هم مشتریانی هستند که ترجیح می‌دهند محصولات موردنیاز خود را از این طریق تأمین کنند. آن‌ها سال‌هاست محصولات فولاد مبارکه را وارد و در صنایع خود مصرف می‌کنند. در بازارهای صادراتی، فولاد ایران مرغوبیت و طرفداران خودش را دارد و از ابتدای بهره‌وری تاکنون بیش از ۲۱ میلیون تن محصول فولاد مبارکه به کشورهای دیگر صادر شده است.

در مقایسه با مدت مشابه سال قبل تاکنون چه میزان افت یا افزایش صادرات داشته‌ایم؟

سال گذشته میزان صادرات محصولات ۱۲۶۰ هزار تن بوده و برنامه امسال ۱۱۵۰هزار تن است. دلیل کاهش پیش‌بینی‌شده همین محدودیت‌هایی است که از طرف وزارتخانه ایجاد شده و ما باید مازاد بر نیاز بازار داخل را به کشورهای دیگر صادر کنیم. اینکه در تقویم کشور یک روز را به نام روز صادرات نام‌گذاری کرده‌اند به دلیل اهمیت این موضوع بوده، چون صادرات همواره مانند درآمدی است که از بیرون تزریق می‌شود و به اقتصاد کشور کمک می‌کند. وقتی صادرات باشد، هم فولاد مبارکه و هم کل کشور از منافع آن استفاده می‌کنند. ارزآوری به‌عنوان درآمد خارجی پشتوانه‌ای برای پول ملی ماست و تقویت پایه‌های اقتصادی کشور را به دنبال دارد.

ظرفیت نوآوری در فولاد مبارکه بر عملکرد صادرات چقدر تأثیر دارد؟

نوآوری در تولید محصولات بر صادرات هم تأثیرگذار است. در واقع خودِ صادرات هم به ارتقای کیفیت محصول کمک می‌کند و هم به بهبود فرایندها و به نوآوری‌ها در تولید محصولات نیز جهت می‌دهد. در بسیاری از اوقات ارتباط با جامعه بیرونی و جهانی، مشتریان و درخواست‌های جدید را مطرح می‌کند. وقتی این درخواست جدید به شرکت وارد می‌شود واحدهای مختلف آن را بررسی می‌کنند تا محصول جدیدی تولید شود و آن محصول جدید وارد سیکل شرکت می‌شود و همه این‌ها چرخه‌ای است که به رشد و تعالی شرکت کمک می‌کند.

در خصوص تسهیل امور گمرکی محصولات صادراتی چه اقدامی انجام شده است؟

موضوع گمرک و مسائل گمرکی در صادرات اهمیت بسیار زیادی دارد. مسئولان گمرک استان و عزیزانی که در گمرک اختصاصی فولاد مبارکه تلاش می‌کنند همواره هم پشتیبان صادرات و هم واردات فولاد مبارکه بوده‌اند و کمک کرده‌اند. قطعا فرایندهایی که آن‌ها پیش‌بینی می‌کنند در تسهیل صادرات مؤثر است.

در حال حاضر معافیت مالیاتی محصولات صادراتی وجود دارد؟

معافیت مالیات حاصل از درآمد یا سودی که از طریق صادرات به دست می‌آید وجود دارد و این از مواردی بوده که در سال‌های گذشته دولت‌ها برای تسهیل امر صادرات تولیدکنندگان تدوین کرده‌اند، چون صادرات مسائل و مشکلات خودش را دارد و این امر می‌تواند کمک‌کننده باشد تا صادرات تأثیرش را بر اقتصاد کل کشور بگذارد.

عوامل مؤثر و پایدار برای افزایش بهره‌وری و توسعه صادرات کدام‌اند؟

محدودیت‌های صادراتی همواره از چالش‌های عمده در این حوزه بوده است. صادرات محصولات فولاد مبارکه می‌تواند در کلیه محصولات با تناژ بیشتر انجام شود و در صورت تأمین نیاز بازار داخل می‌توان برای سه سال آینده نیز بازاریابی کرد. قطعا فولاد مبارکه به دلیل سابقه درخشان محصولات خود در بازار فولاد می‌تواند همچنان نقش رهبری بازار را عهده‌دار باشد. با راه‌اندازی نورد گرم شماره ۲ با ۴ میلیون تن تولید محصولات جدید و خاص مواجه خواهیم بود که باید از امروز برای آن بازاریابی کنیم.

ایراسین