اگرچه نگرانی ها از افزایش قیمت بنزین هر روز در حال افزایش است و مقامات رسمی دولت و مجلس اعلام کردند سال آینده قطعا افزایش قیمت بنزین نداریم اما با طرحی که دولت برای حذف یارانه های پنهان داد زمزمه واقعی کردن قیمت بنزین شنیده می شود. طرحی که اگر اجرایی شود باید قیمت بنزین، آزاد و حداقل سه برابر قیمت کنونی شود. اما آیا این طرح اجرا میشود و باید منتظر بنزین 14 هزار تومانی باشیم؟
با حذف یارانه های پنهان مردم منتظر افزایش سه برابری قیمت بنزین باشند.
چند ماه قبل که سوخت در اروپا و ترکیه نایاب شد، برخی از رسانهها ادعا کردند قیمت نفت و بنزین در ایران هم بالا میرود. درست است که دولت و مجلس هر دو این ادعا را رد کردند اما فریدون عباسی، رییس کمیسیون انرژی مجلس در همان زمان گفته بود که قیمت بنزین و حاملهای انرژی باید واقعی شود و مجلس در حال بررسی برخی طرحها در این زمینه است.
حالا افزایش دوباره قیمت بنزین در ترکیه، همسایه غربی سیگنالی جدید برای قیمت بنزین در ایران داد. بسیاری کارشناسان ادعا میکردند که بنزین در ایران بسیار ارزان است و به همین دلیل هم به راحتی به کشورهای همسایه ایران قاچاق میشود. مدیرعامل بورس انرژی نیز مدعی شده بود از اوایل خرداد امسال که عرضه بنزین در بورس انرژی ایران، متوقف شد؛ سوخت ایران به کشورهای همسایه قاچاق میشود.
حسن خسروجردی، عضو اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی ایران قبلا از قاچاق روزانه دستکم ۲۰ میلیون لیتر بنزین به کشورهای همسایه خبر داده بود. قاچاق سوخت مسالهای است که بارها به عنوان دلیلی برای افزایش نرخ قیمت سوخت به ویژه بنزین در ایران مطرح شده است.
مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری، سال ۹۷ پژوهشی منتشر کرد که بر اساس آن، بنزین از ایران به کشورهای همسایه قاچاق میشد. طبق همان گزارش هم قاچاق بنزین به ترکیه بیشترین سود را در میان کشورهای دیگر داشت.
حالا باید منتظر ماند و دید که آیا افزایش قیمت سوخت در ترکیه، باعث گرانی بنزین در ایران هم میشود؟
براساس گزارش خبرنگار سی ان ان، قیمت هر گالن بنزین در نیویورک به حدود چهار دلار رسید. بر این اساس برخی از رسانهها اعلام کردند که با توجه به افزایش قیمت جهانی نفت و بنزین، قیمت پایین بنزین در ایران، میتواند تمایل برای افزایش قاچاق را افزایش دهد. به همین دلیل بود که گفته شد قیمت بنزین باید به حدود ۱۴ هزار تومان برسد تا میزان قاچاق را کاهش دهد.
اما پیش از این بارها تاکید شده بود که دولت در سال جاری قصد افزایش قیمت بنزین را ندارد و در قانون بودجه سال ۱۴۰۰ هم مساله افزایش قیمت بنزین مطرح نشده است.
آخرین باری که قیمت بنزین افزایش پیدا کرد، آبان سال ۹۸ بود که قیمت بنزین آزاد به لیتری سه هزار تومان رسید. پس از اعتراضات شکل گرفته درباره افزایش قیمت بنزین، به نظر میرسد دولت فعلا قصد افزایش قیمت بنزین را ندارد.
اما از طرف دیگر، مساله آزادسازی قیمت حاملهای انرژی در دولت مطرح شده است. دولت جدید در چند ماه گذشته بارها درباره پرداخت یارانه پنهان انرژی هشدار داده و گفته یارانه پنهان انرژی به افزادی تعلق میگیرد که بیشترین میزان مصرف بنزین را دارند.
مجلس هم پیش از این مطرح کرد که دولت قصد حذف یارانهها را دارد و به خصوص باید یارانه پنهان انرژی حذف شود. همان زمان بود که مجددا مساله افزایش قیمت بنزین مطرح شد. اما حالا به نظر میرسد دولت در نظر دارد که افزایش قیمت حاملهای انرژی را کلید بزند. اما نه از بخش بنزین. بلکه از بخش صنعت.
اظهارات دولت نشان میدهد که احتمالا دولت سیزدهم اصلاحات خود برای واقعیسازی قیمت حاملهای انرژی را میخواهد از بخش صنعت آغاز کند. گفته میشود که احتمالا دولت اصلاح قیمتها را از بخش صنایع آغاز کند. اما بعید است که در شش ماهه دوم سال جاری، قیمت بنزین تغییر کند.
دلخوش گفت: اگر دولت در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ بخواهد افزایش قیمت بنزین را مطرح کند حتماً محکم میایستیم و بحث کارشناسی میکنیم و اجازه نخواهیم داد در این شرایط نابسامان اقتصادی که وضع مردم خوب نیست، افزایش قیمت بنزین هم داشته باشیم.
هک شدن چندروزه سیستم پمپ بنزینها از یک طرف، و دائماً صحبت از کسری بودجه دولت از سوی دیگر، این شایعه را در جامعه قوت بخشیده که دولت خواهان افزایش قیمت بنزین است.
اینکه چقدر این موضوع میتواند در هفتههای آتی رنگ و بوی واقعیت به خود بگیرد، سوالی بود که از دو تن از نمایندگان مجلس یازدهم جویا شدیم.
بهروز محبی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در این رابطه گفت: تاکنون موضوعی تحت عنوان افزایش قیمت بنزین در سال ۱۴۰۱ در مجلس مطرح نشده است.
وی افزود: به هر حال طرح ساماندهی بخش انرژی و یارانه یکی از مسائل جدی مجلس است که امیدوارم هر تصمیمی گرفته خواهد شد با درنظرگرفتن محاسبه نتایج و تبعات آن در بحث ساماندهی و هدفمندکردن یارانهها باشد.
نماینده سبزوار تصریح کرد: تا امروز بحث افزایش قیمت بنزین نبوده است، ولی ممکن است این تصمیم هم در آینده اتفاق بیفتد. برخی کمیسیونهای مجلس طرحهایی مثل هر نفر در روز یک لیتر بنزین و از ایندست مطالب را مطرح کردند که طبیعتاً هر موضوعی که از طرف دولت و مجلس در این رابطه باشد انشاالله با تبادل نظر و خردجمعی به نتیجهای که صلاح کشور در آن مستتر است، میرسانیم.
محبی با اشاره به اینکه شرایط کشور تورمی است، یادآور شد: قطعاً ورود به این مسائل مهم همراه با تبعاتی هم هست، اما باید دانست که حدود یک میلیون و ششصد هزار میلیارد در سال یارانه پنهان داریم که این مبلغ، فقط در حوزه گاز حدود نهصد هزار میلیارد است.