سرمایه‌گذار حرفه‌ای؛ حلقه گمشده توسعه بازارهای فرابورس

میثم فدایی مدیرعامل فرابورس ایران در نشست مشترک کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار و فرابورس ایران موضوع افزایش یک‌درصدی دامنه نوسان در ابتدای سال جاری را مور توجه قرارداد و گفت: با افزایش دامنه نوسان نقد شوندگی در بازار بهتر شده اما در حال حاضر، شرایط در بدنه بازار نسبت به سه ماه گذشته تغییر کرده، به‌این‌ترتیب که در اواخر سال گذشته و ابتدای امسال فعلان بازار تمایل به افزایش دامنه نوسان داشتند اما در شرایط امروز رایزنی‌ها نشان می‌دهد همه خواستار این تغییر نیستند.

وی موضوع موردبررسی دیگر را صف‌نشینی در بازار پایه دانست و گفت: صف‌های بازار پایه موضوع مهم دیگری است که باعث پروژه شدن سهم و ایجاد مشکلات می‌شود و باید بررسی شود.

طرح دغدغه‌های کارگزاران

محمدرضا دهقانی احمدآباد دبیر کل کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار در این نشست با تشریح مشکلات صنعت کارگزاری گفت: افت حاشیه سود کارگزاری‌ها باعث شده تا شاهد کاهش سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های کارگزاری‌ها باشیم.

به گفته دبیر کل کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار، نیمی از صنعت کارگزاری در شرایط زیان‌دهی قرار دارند.

به گفته وی با میانگین حجم معاملات خرد ۳۷۰۰ میلیارد تومان در روز، صنعت کارگزاری در شرایط سربه‌سر قرار دارد و اگر میانگین حجم معاملات خرد روزانه کمتر باشد، در کل صنعت زیان ایجاد می‌شود.

وی بحث نظارت‌های موازی را هم از دیگر دغدغه کارگزاران با بورس‌ها دانست و افزود: در بحث نظارت‌های موازی انرژی بالا و بدون بازدهی مصرف می‌شود و امید است با تقسیم وظایف موازی کاری و دوباره‌کاری حذف شود.

دهقانی در تشریح سایر دغدغه‌های کارگزاران به موضوع سرمایه‌گذاران حرفه‌ای اشاره کرد و گفت: کانون کارگزاران با اصل موضوع موافق است اما احراز شرایط سرمایه‌گذار حرفه‌ای نیاز به اطلاعاتی دارد که مرجع آن بخشی در سپرده‌گذاری مرکزی و بخش دیگری در سازمان بورس است که باید امکان دسترسی کارگزاران به این اطلاعات برای احراز شرایط و تائید سرمایه‌گذار حرفه‌ای فراهم شود.

جایگاه مهم سرمایه‌گذار حرفه‌ای در فرابورس

در ادامه این نشست، پنلی برای بررسی مشکلات کارگزاران با حضور مدیرعامل و معاونان فرابورس تشکیل شد که سروش خواجه حق وردی، معاون نظارت بازار فرابورس درباره موضوع فعالیت صندوق توسعه و صندوق تثبیت در نمادهای فرابورسی گفت: فرابورس تمایلی به فعالیت صندوق توسعه و صندوق تثبیت در بازار ندارد تا بازار در جریان عرضه و تقاضا روند واقعی و طبیعی خودش را طی کند.

به گفته وی در سه‌ماهه امسال سهم فرابورس از معاملات سهام بیش از ۲۹ درصد بوده و این در حالی است که عدد صندوق توسعه در نمادهای ناشران فرابورسی کمتر از ۹ درصد است اما به دلیل چالش‌هایی که ایجاد می‌شود ترجیح می‌دهیم صندوق توسعه وارد سهام بازارهای فرابورس نشود.

وی با تائید اینکه کارگزاران باید به اطلاعات لازم برای احراز شروط سرمایه‌گذار حرفه‌ای دسترسی داشته باشند، گفت: بر اساس مصوبه‌ای در سال 98، شرکت سپرده‌گذاری مرکزی موظف است به کارگزاران اطلاعات موردنیاز را ارائه دهد.

وی با تأکید بر اینکه اگر سرمایه‌گذار حرفه‌ای در بازار نباشد قطعا برخی عرضه‌های اولیه را نخواهیم داشت، گفت: با توجه به مزیت‌های حضور این گروه در بازار لازم است که کارگزاران با ما همکاری کنند.

وی با اشاره به اینکه فرابورس در حال احیای مجدد بازار Sme است، گفت: برای راه‌اندازی این بازار نیاز به پذیرش سرمایه‌گذار حرفه‌ای است که کارگزاران باید در این رابطه با ما همکاری کنند.

گلوگاه‌های تخلفاتی کارگزاران

در ادامه مرضیه خلیلی، مدیریت حقوقی و تطبیق عمده‌ترین تخلفات کارگزاری‌ها را برشمرد و گفت: پرتکرارترین تخلفات کارگزاری‌ها خرید اعتباری، عدم رعایت مفاد اساسنامه، نقل‌وانتقال وجوه و کسری وجوه، کفایت سرمایه، مقررات مربوط به مبارزه با پول‌شویی در بازار سرمایه، گزارش دهی، کنترل‌های داخلی و عدم رعایت مفاد قانون است.

وی با اشاره به اینکه در بخش زیادی از این تخلفات عنصر عمد دخیل نیست، گفت: این موارد بیشترین گلوگاه‌های تخلفاتی است که کانون کارگزاران می‌تواند با تعامل بیشتر با فرابورس آن‌ها را برطرف کند.

بازنگری در دستورالعمل پذیرش

حجت اسماعیل‌زاده معاون پذیرش فرابورس نیز در پنل پرسش و پاسخ با اشاره به اینکه کارگزاری‌ها فعلا اجازه پذیرش و ورود به بازار سرمایه را ندارند، گفت: در حال بازنگری در اصول دستورالعمل پذیرش هستیم و اوایل اردیبهشت‌ماه نامه‌ای به کانون کارگزاران و کانون سرمایه‌گذاران نهادی در این رابطه ارسال کردیم، به جمع‌بندی نظرات نزدیک شدیم تا دستورالعمل به‌روز شود.

وی ضمن اشاره به احیای بازار Sme با تعریف سرمایه‌گذاری حرفه‌ای، گفت: همچنین راه‌اندازی بازار تعاملی در دستور کار است و تا پایان تابستان در این حوزه اتفاق‌های جدیدی رخ می‌دهد.

مدیریت ارتباطات فرابورس ایران