رحمان آراسته، مدیر بازار مشتقه و صندوق های کالایی بورس کالای ایران در نشست بازار مشتقه در ایران، چالش ها و راهکارها با بیان اینکه می توان به رونق چشمگیر معاملات بازار مشتقه در بازار سرمایه ایران به خصوص بورس کالا امیدوار بود، گفت: معاملات پرحجمی که در حوزه آپشن به ویژه در بورس کالا در حال وقوع است ما را به آینده این بازار امیدوار کرده است؛ چرا که رصد قیمت ها و حجم معاملات انجام شده نشان می دهد بازار به بلوغ رسیده است.
وی تصریح کرد: معاملات قراردادهای آتی در بورس کالا از سال ۸۷ آغاز شد و اگرچه در ابتدای امر این بازار گمنام و ناشناخته بود اما به مرور با اضافه شدن دارایی های جدید از جمله سکه طلا، نقدینگی وارد این بازار شد و حتی در برهه ای، رکورد ارزش معاملات بازار سرمایه در قراردادهای آتی سکه طلا در بورس کالا شکسته شد.
اقبال سرمایه گذاران به زعفران
وی ادامه داد: توسعه بازار و ورود دارایی های جدید به بازار مشتقه از جمله رسالت های بورس کالا در سال های اخیر بوده و در همین راستا، قراردادهای آتی زعفران، واحدهای صندوق طلا و نقره نیز راه اندازی شد. در بخش زعفران با اقبال فعالان بازار و سرمایه گذاران، زنجیره ای از ابزارهای مالی در این دارایی پایه راه اندازی شد و امروز می توان ادعا کرد که ورود زعفران به بازار مالی بورس کالا، تجربه ای بسیار موفق همراه با ثبت رکوردهای متنوع بوده است؛ به عنوان مثال در قرارداد آپشن زعفران در حال حاضر بیش از ۶۰۰ هزار موقعیت باز وجود دارد.
سامانه بومی و دانش بنیان
آراسته با بیان اینکه یکی از محاسن بزرگ بورس کالا، سامانه ها و زیرساخت های قوی معاملاتی است، اظهار کرد: سامانه های بورس کالا یک سامانه بومی و دانش بنیان است که تسویه و معاملات در همان فضا انجام می شود و در حوزه مدیریت ریسک بازار نیز تجربیات چندین ساله بورس کالا، بسیار ارزشمند و راهگشا است.
تسویه خودکار هر ۱۰ دقیقه یکبار
مدیر بازار مشتقه و صندوق های کالایی بورس کالای ایران به طرحی که مطالعات آن انجام شده نیز اشاره کرد و گفت: این طرح همان تسویه لحظه ای است؛ به گونهای که در بازار فیوچرز اکنون هر ۳۰ دقیقه یکبار تسویه لحظه ای انجام می شود تا حاشیه سود مشتریان حفظ شود. این طرح در حال بروزرسانی است تا تسویه هر ۱۰ دقیقه یکبار به صورت خودکار انجام شود. با اجرای شدن این طرح، چیزی به اسم صف یا بازار جبرانی نخواهیم داشت و شرایط برای بهبود روند معاملات کالاها و دارایی های جدید که نوسان زیادی دارند، مهیاتر می شود.
وی در بخش دیگری از صحبت های خود عنوان کرد: بازار اهرمی در همه جای دنیا ریسک های خود را دارد اما موضوع مهم آن است که توسعه زیرساخت و سامانه می تواند ریسک های معاملاتی را کاهش دهد و به پویایی هر چه بیشتر بازار کمک کند.
دارایی های جدید در راه هستند
آراسته با اشاره به راه اندازی صندوق های سرمایه گذاری طلا و موفقیت این ابزار در بازار اظهار کرد: ارزش معاملات و بلوغ مشتریان نوید آینده ای روشن برای این ابزار را می دهد. در ادامه توسعه بازار مالی بورس کالا، برنامه هایی برای راه اندازی معاملات گواهی سپرده و قرارداد آتی شمش طلا داریم و انتظار می رود بازار خوبی برای آن شکل بگیرد.
وی با تاکید این نکته که مشکل مالیاتی گواهی سپرده تقریبا حل شده است، افزود: برنامه ریزی شده گواهی سپرده پیوسته مس کاتد و آتی آن راه اندازی شود. همچنین راه اندازی معاملات گواهی سپرده و آتی محصولهایی نظیر آلومینیوم، قیر، محصولهای پتروشیمی و فلزات و همینطور صندوق های فلزات اساسی از دیگر برنامه هاست و با راه اندازی آنها انتظار بازارهایی پر عمق، جذاب و پویا را خواهیم داشت. کما اینکه صندوق های کالایی در چند وقت اخیر بازدهی خوبی را نصیب سرمایه گذاران کرده اند.
مجوز دو صندوق چند کالایی در حال اخذ است
آراسته ادامه داد: مجوز دو صندوق چند کالایی در حال اخذ از سازمان بورس و اوراق بهادار است تا به نوعی به رونق بخشی بیشتر بازار آتی کمک شود.
وی به قراردادهای اختیار معامله و آپشن نیز پرداخت و گفت: علت اصلی اقبال کم سرمایه گذاران به معاملات آپشن در سال های قبل، آنلاین نبودن این معاملات بود اما به مرور شاهد اقبال سرمایه گذاران و رشد حجم معاملات بودیم.
به گفته آراسته، اگرچه بازار اختیار معامله پیچیدگی های خود را دارد اما به آینده پر رونق این بازار خوش بین هستیم چون بلوغ خوبی در میان فعالان بازار طی چند سال اخیر شکل گرفته و شاهد ثبت رکوردهای جدیدی در بازار آپشن هستیم.
مدیر بازار مشتقه و صندوق های کالایی بورس کالای ایران گفت: با راه اندازی قراردادهای آتی شمش طلا، قراردادهای آپشن را روی فیوچرز شمش طلا اعمال خواهیم کرد تا با ایجاد یک بازار پویا، شاهد یک سبد کامل از ابزارهای مورد نیاز فعالان بازار و سرمایه گذاران با سلایق مختلف باشیم و امیدواریم این طرح ها تا آخر سال اجرایی شوند.
وی در بخش پایانی سخنرانی خود، بزرگترین چالش بازار مشتقه را عدم شناخت نسبت به کارکردها و مزایای این بازار عنوان کرد.
کالاخبر