تا دو سال و نیم پیش توسعهدهندگان داخلی نرمافزارهای iOS میتوانستند اپلیکیشنهای خود را به طور مستقیم در فروشگاه اپ استور بارگذاری و منتشر کنند. اما با وضع تحریمهای جدید از سوی آمریکا بر علیه ایران و تابعیت کامل اپل از این کشور، به طور کلی نرمافزارهای ایرانی از فروشگاه اینترنتی شرکت اپل حذف شدند. پس از آن برخی از توسعهدهندگان ایرانی به صورت مستقیم اقدام به عرضه برنامههای خود از طریق سرویس Enterprise کردند. اما با جامع شدن استفاده از این سرویس، شرکت اپل متوجه شد بسیاری از توسعهدهندگان در حال عرضه محصولات خود به این صورت هستند و به این ترتیب منافع اپل به خطر میافتد و پس از مدتی این سرویس به طور کامل در جهان از دسترس افراد خارج شد.
اپل برای کسب درآمد سرویس دیگری را تحت عنوان ادهاک در دسترس توسعهدهندگان قرار داد؛ این سرویس به گونهای طراحی شده است که توسعهدهنده برای دریافت مجوز انتشار نرمافزار خود لازم است مبلغی را تحت عنوان حق اشتراک به شرکت اپل پرداخت کند. اما دریافت مجوز برای توسعهدهندگان به دلیل وجود تحریمهای علیه ایران به طور مستقیم وجود ندارد در نتیجه استارتآپهایی تحت عنوان اپ استور ایرانی روی کار آمدند تا از این طریق امکان کسب مجوزهای لازم برای نرم افزارهای ایرانی فراهم شود.
در همین راستا باشگاه خبرنگاران جوان با مدیر رشد فروشگاه سیب ایرانی گفتوگویی انجام داد و در این مصاحبه تمامی مشکلات و معایب کارکردن با سرویس ادهاک بیان شد.
در حال حاضر فروشگاههای اپلیکیشن ایرانی از چه سرویسی برای ارائه خدمات خود استفاده میکنند؟
کلیه اپ استورهای ایرانی از سرویس ادهاک استفاده میکنند که این سرویس به طور کامل تحت نظارت اپل است و فروشگاهها برای استفاده از آن باید مبلغی را به عنوان حق اشتراک به شرکت اپب پرداخت کنند.
سرویس ادهاک چیست؟ لطفا توضیحی درباره نحوه فعالیت با آن را با ما بهه اشتراک بگذارید؟
سرویس ادهاک همانند سرویس Enterprise است و برنامهنویسان برای استفاده از این سرویس لازم است قیمت حدودی صد دلار را به شرک اپل پرداخت کنند تا مجوز نصب نرمافزارهای آنها صادر شود؛ اما در کشور ما به دلیل وجود تحریمها این مبلغ به دویست دلار افزایش پیدا میکند که علت آن هم مشارکت با شرکتهای واسطه است.
آیا دریافت حق اشتراک از کاربران فروشگاههای ایرانی ارتباطی با حق اشتراک سرویس ادهاک دارد؟
بله، فروشگاههای ایرانی باید حق اشتراک اپل را پرداخت کنند و با هر بار انجام این عمل فروشگاه میتواند تا حداکثر برای صد کاربر مجوز نصب دریافت کنند. هزینه حدودی دریافت مجوز مذکور با وجود تحریمها برای هر کاربر تقریبا دو دلار است و این هزینه باید از سوی آنها پرداخت شود. علاوه بر این مازاد بر مبلغ فوق افراد باید هزینه سرور فروشگاه و سایر هزینههای مرتبط با این فرایند را پرداخت کنند که به این ترتیب مبلغی به عنوان حق اشتراک ماهانه از آنها دریافت میشود.
در ایام اخیر کاربران شاهد لغو شدن مجوز نصب نرمافزارهای خود بودند، علت آن چیست؟
سرویس ادهاک به طور کامل زیر نظر شرکت اپل مدیریت میشود و این شرکت هر زمان که تمایل داشته باشد میتواند اشتراک ادهاک کاربران را غیرفعال کند و در صورت جویا شدن علت آن از اپل این شرکت اعلام میکند که استفاده شما از سرویس مغایر با قوانین ما بوده است و ما اجازه مسدود کردن این حسابها را داریم؛ این در حالی است که این سرویس صرفا برای نصب نرمافزارهای داخلی و روزمره کاربران در ایران استفاده میشود.
در صورت مسدود شدن حساب ادهاک کاربران فروشگاه سیب ایرانی چه اقدامی انجام میدهد؟
کلیه فروشگاههای ایرانی در این شرایط ناچار هستند تمامی هزینههای اشتراک ادهاک را از اول پرداخت کنند، اما بسیاری از فروشگاهها برای یک بار این کار را به طور رایگان انجام میدهند و عملا فروشگاه باید مبلغی از سوی خود پرداخت کند؛ پس از پرداخت هزینه مجدد، به کاربر اشتراکی جدید تعلق خواهد گرفت و کاربر میتواند نرم افزارهای مد نظر خود را بار دیگر نصب کند. لازم به ذکر است که این فرآیند ممکن است چند روز طول بکشد اما تیم سیب ایرانی سعی کرده زمان این فرآیند را کاهش داده و کاربران میتوانند از سرویس اتوماتیک اشتراک جدید استفاده کنند.
در صورت مسدود نشدن اشتراک کاربران از سوی اپل، کاربر تا چه زمانی میتواند از نرم افزارهای دانلود شده خود استفاده کند؟
کاربران در صورتی که اشتراک ادهاک آنها نه اشتراکی که از سوی فروشگاه دریافت میکنند مسدود نشود، خواهند توانست حداکثر تا یک سال از نرم افزارهای دانلود شده خود استفاده کنند اما پس از گذشت یک سال، باید اشتراکی جدید تهیه کنند و خود به خود نرم افزارهای آنها از کار خواهد افتاد.
آیا بستر دیگری غیر از سرویس ادهاک وجود دارد تا فروشگاهها از آن برای نصب نرم افزارها استفاده کند؟
در حال حاضر بستر وب یا pwa در دسترس قرار دارد و افراد حتی میتوانند به طور رایگان از این سرویس استفاده کنند اما مشکلی که در این بستر وجود دارد، عدم حمایت توسعهدهندگان از این بستر است و این موضوع باعث شده این بستر در کشور ما گسترش پیدا نکند.
آیا در فروشگاههای داخلی نرم افزارهایی وجود دارد که در اپ استور وجود نداشته باشند؟
در حال حاضر چند نرم افزار پر طرفدار برای کاربران عرضه شده است که از میان آنها میتوان به نرم افزارهای Instagram + و Whatsapp + که قابلیتهایی بسیار بیشتر از نسخههای اصلی این نرم افزارها دارند اشاره کرد. همچنین در فروشگاههای ایرانی برنامههایی وجود دارد که به صورت پولی در اپ استور عرضه شدهاند اما کاربران صرفا با پرداخت هزینه حق اشتراک میتوانند آن نرم افزارها را نیز دانلود کنند.
مدیر رشد فروشگاه سیب ایرانی در انتها اعلام کرد که در حال حاضر هیچ فروشگاه داخلی توان عرضه نرم افزار به صورت پایدار را ندارد و تمامی حسابهای ادهاک ممکن است به صورت تصادفی مسدود شوند و این موضوع صرفا شامل ایران نیست چرا که اپل یاد گرفته است از این طریق درآمد کسب کند و عملا رضایت مشتریانش اصلا اهمیت ندارد؛ با این حال فروشگاههای نرم افزار داخلی که همگی در یک سطح قرار دارند؛ همواره سعی میکنند پس از مسدود شدن حسابها از سوی اپل، حسابی جدید در اختیار آنها قرار دهند.
گزارش از علی زحمت کش