کالابرگ یا همان کوپن دهه شصت که اینبار بصورت الکترونیکی مورد استفاده قرار میگیرد. از سال 97 به علت گرانی کالاهای اساسی طرح کالابرگ الکترونیک پیشنهاد شد. برای استفاده از کالابرگ فقط کارت بانکی نیاز است و کالابرگ جایگزین یارانه نقدی خواهد شد. اما کالابرگ جایگزین مناسبی برای یارانه نقدی خواهد بود؟ در ادامه به این موضوع می پردازیم. بنا به گفته وزیر اقتصاد، گزارش طرح کالابرگ قرار است تا آخر مرداد ارائه شود، با این حساب یارانه شهریور بصورت کالایی خواهد بود؟
یارانه نقدی مردادماه هفته گذشته واریز شد و این، چهارمین یارانه نقدی پس از جراحی اقتصادی دولت و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بوده است. در حالی چهارمین مرحله از یارانههای نقدی هفته گذشته به حساب خانوار واریز شد که هنوز حذفشدگان یارانه امکان ثبتنام برای دریافت یارانه را دارند.
این در شرایطی است که زیرساختهای طرح کالابرگ در حال آمادهسازی است و بنا به گفته وزیر اقتصاد، گزارش طرح کالابرگ قرار است تا آخر مرداد ارائه شود و امیدواریم اوایل شهریور ماه بعد از ارائه گزارش، تصمیم نهایی در خصوص جزییات تغییر شیوه پرداخت یارانهها صورت گیرد.
یارانه نقدی چه می شود؟
طیبه حسینی، سخنگوی سازمان هدفمندی یارانهها نیز در پاسخ به این سوال که یارانه بعدی نقدی است یا کالایی عنوان کرده، تا زمانی که ابلاغ رسمی صورت نگرفته باشد، یارانهها به صورت نقدی پرداخت میشود و هنوز هم ابلاغی صورت نگرفته، بنابراین فعلا گفته میشود ماه بعد هم پرداخت به صورت نقدی خواهد بود. در اینمیان، پیشبینی میشود تغییر در شیوه پرداخت یارانهها از مهرماه کلید بخورد. البته به باور کارشناسان، اگر دولت قصد واقعی برای تغییر شیوه پرداخت داشته باشد
با این حال، یارانه نقدی مردادماه هفته گذشته واریز شد و این، چهارمین یارانه نقدی پس از جراحی اقتصادی دولت و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بوده است. پرداخت یارانه نقدی از اردیبهشت امسال و به دنبال حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی از واردات کالای اساسی با رویه جدید و مبلغ ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان به تناسب دهکبندی صورت گرفته برای ۹ دهک پرداخت میشود؛ بهطوری که برای سه دهک اول به ازای هر نفر ۴۰۰ هزار و مابقی دهکها ۳۰۰ هزار تومان است.
سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاددرباره سرانجام کالابرگ الکترونیکی در راستای مردمیسازی یارانهها اظهار داشت: قرار است اوایل شهریورماه گزارش اینکه چقدر بسترهای فنی این اقدام برای اجرا در سراسر کشور آماده شده است توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و دستگاههای متولی به ستاد هماهنگی اقتصادی دولت ارائه شود.
وی افزود: پس از آن تصمیمگیری خواهد شد که آیا اجرای آن از شهریورماه و یا مهرماه و یا چه زمانی آغاز میشود؟ اما تا زمان دقیق تعیین نشده باشد، نمیتوان در اینباره اظهارنظر و اطلاعرسانی داشت. دولت برای حمایت از اقشار ضعیف، جلوگیری از رانت و همچنین عادلانهسازی یارانهها اعلام کرد که شیوه پرداخت یارانه و اختصاص ارز 4200 تومانی را تغییر داده و مقرر کرد یارانه بهجای واردکننده، به انتهای زنجیره یعنی مردم داده شود.
زیرساخت کالابرگ الکترونیک در حال آمادهسازی است و بر اساس وعده داده شده در شهریور ۱۴۰۱ آماده میشود، در مقابل سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاد گفت: نتیجه بررسیهای آزمایشی کالابرگ الکترونیک باید به ستاد اقتصادی دولت ارسال شود که تاکنون به این مرحله نرسیده است.
سلطانی با اشاره به اینکه حال سوال مهم این است که "چرا دولت تن به اجرای طرح کالا برگ الکترونیکی نمیدهد"، اذعان داشت: اگر دولت کالابرگ بدهد، دیگر دستش برای خلق پول و جابجایی پول باز نیست، این درحالیست که حداقل ۲۰ درصد از ارزش یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی که دولت به مردم داده، طی این دوماه اخیر کم شده، مانند همان بلایی که سر یارانه ۴۵.۵۰۰ تومانی آمد، با توجه به تورمی که وجود دارد، در سال ۸۸ این یارانه معادل ۴۵ دلار بود، امروز بعد از ۱۳ سال ارزش آن به کمتر از ۱.۵ دلار کاهش پیدا کرده است.
همزمان با اینکه سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس اعلام کرده بود، زیرساخت کالابرگ الکترونیک در حال آمادهسازی است و بر اساس وعده داده شده در شهریور ۱۴۰۱ آماده میشود، در مقابل سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاد گفت: نتیجه بررسیهای آزمایشی کالابرگ الکترونیک باید به ستاد اقتصادی دولت ارسال شود که تاکنون به این مرحله نرسیده است.
وزیر اقتصاد اعلام کرد: از ابتدا مقرر شده بود بعد از اتمام دوره آزمایشی طرح کالابرگ، نتیجه به ستاد اقتصادی دولت اعلام شود و سپس اجرایی و توسعه پیدا کند. این طرح در حال طی روند اعلام شده است، اما هنوز به ستاد اقتصادی دولت ارسال نشده و اگر از سوی دولت تصمیم دیگری گرفته شود، اعلام خواهیم کرد.
حال در چنین شرایطی به نظر میرسد دولت چندان راضی نیست، که طرح کالابرگ الکترونیکی را اجرا کند، مجلس به دنبال آن است که این طرح اجرایی شود، اما دولت اعلام میکند، زیر ساختهای انجام این کار فراهم نیست و تا زمانیکه این مقدمات فراهم شود، پرداخت یارانه نقدی ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی ادامه خواهد یافت.
احسان سلطانی کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به اینکه دولت بعد از حذف ارز ۴.۲۰۰ تومانی باید مستقیم به مردم کالا برگ الکترونیکی میداد، گفت: اینکه گفته میشود، زیرساختهای این کار فراهم نیست و باید چند ماه منتظر ماند تا زیرساختهای آماده شود، به اعتقاد بنده این موضوع یک مسئله انحرافی است، زیرا برای دولت خیلی راحت است که مقدمات این کار را فراهم کند.