خواب، فعالیتی نیست که به انتخاب و سلیقه ما باشد، بلکه طبیعت، خواب را بر ما تحمیل می کند و حتی اگر پلک هم نداشتیم باز هم به خواب می رفتیم. بیشتر ما اگر حتی یک شب هم بی خوابی بکشیم دچار دشواری هایی خواهیم شد که ممکن است ما را از پای درآورند.
کم خوابی فشارخون میآورد بدون خواب، خلق ما تنگ و افسرده می شود، روابط اجتماعی مان آسیب می بیند، سلامتی مان دچار اختلال می شود و خلاصه انجام هر عملی با دشواری همراه خواهد بود. خواب آرام و راحت برای زنده ماندن مهم تر از غذاست. با این حال خواب حداکثر یک سوم زندگی ما را به خود اختصاص می دهد. بیشتر ما هنگام مردن بیشتر از ۲۵سال از زندگی خود را در سرزمین خواب و رویا بسر برده ایم.
یکی از مهمترین موضوعاتی که که باید در بهداشت خواب در نظر گرفته شود توجه به محیط اتاق خواب است. نور یکی از عواملی است که می تواند با ایجاد ترشح هورمون خواب باعث کاهش ترشح هورمون خواب شود و در صورتی که نور اتاق خواب در طول شب بیش از اندازه باشد ممکن است حتی باعث عدم ترشح این هورمون شود و به این ترتیب اجازه خواب آرام و راحت را در طول شب به شما ندهد.
اولین دلیل برای خواب آرام و راحت شبانه میزان زیاد هورمون ملاتونین است. اما دلیل دیگر وجود ریتم های زیست شناختی در زندگی شبانه روزی است.
با اجرای چند روش ساده زیر می توان خواب آرام و راحت و بدون دغدغه داشت:
کارها و فعالیتهای روزانه خود را تا چند ساعت قبل از خواب به پایان برسانید و هنگام خوابیدن همه آنها را فراموش کنید.
پیش از آنکه زمان خوابتان فرا برسد سعی کنید به اموری بپردازید که ذهنتان را آرام کند و از مسائل و مشکلات روزانه فارغ سازد.
سعی کنید یک تا دوساعت قبل از خواب از ورزش های سبک و ملایم مانند پیاده روی استفاده کنید.
حتما ساعت مشخصی را برای خوابیدن خود معین نمایید.
از خوابیدن های طولانی و چرت زدنهای گاه و بیگاه در بین روز خودداری کنید.
روزانه حداقّل بیست دقیقه ورزش نمایید.زیرا ورزش کردن موجب آرامش اعصابتان شده و باعث میشود در زمان خواب آرام و راحت تر باشید و احساس بهتری داشته باشید.
از پرداختن به بحث و جدل و مشغول شدن به امور ناراحت کننده در ساعات نزدیک به زمان خوابتان به کلی پرهیز نمایید.
حداقّل دو ساعت قبل از خوابیدن از کشیدن سیگار پرهیز کنید.
اگر قبل از خواب کتاب میخوانید حتما به مطالعه کتابهایی بپردازید که نیاز به تجزیه و تحلیل نداشته باشد و ذهن شما را مشغول و درگیر نسازد.
هنگام خواب حتما محیط خانه را کاملا ساکت و آرام کنید و تلفنهای منزل و همراه خویش را خاموش نمایید.
قبل از خوابیدن از تماشای فیلمهایی که موجب ایجاد استرس و نگرانی و تشویش در شما میگردند،خودداری نمایید.
تختخواب یا تشکی که برای خواب و استراحت استفاده می نمایی باید نرم و راحت باشد.تختخواب سرو صدا ایجاد نکند وخیلی کوچک وباریک نباشد وتشک گود و فرو رفته و سخت و آزار دهنده نباشد.ملحفه ها و پتوها از جنس خشن و زبر و یا بیش از حد کلفت و سنگین ویا نازک و سبک نباشند.
پرهیز از نوشیدن قهوه و یا سایر نوشیدنیهای گرم و شیرین کافئین دار
خوردن یک عدد سیب و یا یک فنجان چای بابونه قبل از خواب میتواند بسیار آرامبخش، مفید و موثر باشد.
از بالش مناسبی برای خوابیدن استفاده نمایید که متناسب با نیاز شما نرم یا سفت باشد.
استراحت در اتاق کاملا تاریک آرام بخش تر است و سیستم عصبی شما میتواند بیشتر وبهتر استراحت نماید اما اگر عادت دارید تا از چراغ خواب استفاده نمایید حتما از چراغ خوابی با نور ملایم استفاده کنید.
برای داشتن خواب آرام و راحت ، از مصرف غذا های سنگین و چرب و پر نمک در وعده غذایی شام خودداری نمایید.
مصرف ویتامین های گروه B به داشتن خواب آرام و راحت و عمیق کمک میکند.این ویتامین ها به طور طبیعی در جوانه گندم، موز، تخمه آفتابگردان موجود است. همچنین مصرف قرص های ویتامین B1 بسیار مفید و کمک کننده است.
استفاده از سبزیجاتی مانند کاهو و اسفناج و کلم و….در وعده غذایی شام، برای داشتن خواب آرام و راحت شبانه بسیار مفید است.
گنجاندن موادغذایی ای که حاوی کلسیم و پروتیین هستند در وعده غذایی شام توصیه میشود.