شب آرزوها چه شبی است؟| اعمال و نماز شب لیله الرغایب

به گزارش رصدورزشی، شب آرزوها یا لیله الرغائب به اولین شب جمعه ماه رجب گفته می‌شود که دارای فضائل و اعمال ویژه‌ای است. در وصف شب آرزوها گفته شده در این شب درهای رحمت الهی به سوی زمینیان گشوده شده است و عرشیان همه آماده‌اند تا در بزم دعا و نیایش زمینیان حضور یابند.

فضیلت و جایگاه شب آرزوها در منابع روایی

برای درک اهمیت و جایگاه این شب روایاتی که در منابع روایی در این خصوص وارد شده است که باید در آن تأمل کرد.
عن رسول اللَّه صلی الله علیه و آله- فی ذِکرِ فَضلِ شَهرِ رَجَبٍ-: لا تَغفُلوا عَن أوَّلِ لَیلَةِ جُمُعَةٍ مِنهُ، فَإِنّها لَیلَةٌ تُسَمّیهَا المَلائِکَةُ لَیلَةَ الرَّغائِبِ، وذلِکَ إنَّهُ إذا مَضی ثُلُثُ اللَّیلِ لَم یَبقَ مَلَکٌ فِی السَّماواتِ وَالأَرضِ إلّایَجتَمِعونَ فِی الکَعبَةِ وحَوالَیها، …، فَیَقولُ لَهُم: یا مَلائِکَتی، سَلونی ما شِئتُم، فَیَقولونَ: رَبَّنا، حاجَتُنا إلَیکَ أن تَغفِرَ لِصُوّامِ رَجَبٍ، فَیَقولُ اللَّهُ تَبارَکَ وتَعالی: قَد فَعَلتُ ذلِکَ.
از اولین شب جمعه ماه رجب غافل نشوید، زیرا شبی است که فرشتگان آن را لیلة الرغائب می‌نامند به این جهت که هنگامی که یک سوم از شب گذشت هیچ فرشته‌ای در آسمان و زمین نمی‌ماند مگر اینکه در کعبه و اطراف آن جمع می‌شوند و آنگاه خداوند متعال به فرشتگان می‌فرماید: ای فرشتگانم هر چه می‌خواهید از من درخواست کنید، فرشتگان عرض می‌کنند: حاجت ما این است که از روزه داران رجب در گذری. خداوند متعال می‌فرماید این کار را انجام دادم.

تاریخ شب آرزوها یا لیله الرغائب ۱۴۰۲

• تاریخ دقیق لیله الرغائب یا شب آرزوها در تقویم شمسی برابر با پنجشنبه ۲۸ دی سال ۱۴۰۲ است.
• تاریخ دقیق لیله الرغائب یا شب آرزوها در تقویم قمری برابر با ۶ رجب سال ۱۴۴۵ است.
• تاریخ دقیق لیله الرغائب یا شب آرزوها در تقویم میلادی برابر با ۱۸ ژانویه سال ۲۰۲۴ است.

اعمال لیله الرغائب یا شب آرزوها

این شب نیز مانند سایر شب‌های مهم و با فضیلت سال دارای اعمال و دستورات مستحبی مانند روزه، دعا و خواندن نماز دارد که در زیر به آن اشاره کرده‌ایم.

غسل شب لیله الرغائب

مرحوم «سید بن طاووس» می‌گوید: در کتب «عبادات» روایتی از رسول خدا (ص) یافتم که آن حضرت فرمودند: «هر کس درک کند ماه رجب را و در اول، وسط و آخر آن غسل کند، همانند روزی که از مادر متولد شده است، از گناهان خارج می‌گردد.» غسل در شب لیله الرغائب سفارش شده است.

روزه گرفتن در لیله الرغایب

مستحب است که این روز را روزه بگیرید. طبق روایات در لیلة‌الرغائب ملائکه برای روزه‎داران این ماه طلب آمرزش می‌کنند و خداوند هم می‌پذیرد. همچنین امام صادق (ع) نیز فرموده‌اند: «به راستی که نوح در روز اول رجب سوار کشتی شد و به همراهان خود گفت که این روز را روزه بگیرند و فرمود کسی که این روز را روزه بگیرد، جهنم به اندازه مسافت یک سال از او دور خواهد شد و کسی که هفت روز از این ماه را روزه بگیرد، درهای هشت‌گانه بهشت برای او باز می‌شود و کسی که پانزده روز از این ماه را روزه بگیرد، حاجتش داده خواهد شد و کسی که بیش‌تر روزه بگیرد، خدای عزوجل ثواب بیش‌تری به او عنایت خواهد کرد.

خواندن نماز ۱۲ رکعتی لیله الرغائب

از مهمترین اعمالی که می‌توان برای شب «لیلة الرغائب» نام برد خواندن دوازده رکعت نماز است. میان نماز مغرب و عشا دوازده رکعت نماز به جا آورید، به این صورت که هر دو رکعت به یک سلام و در هر رکعت از آن یک مرتبه حمد و سه مرتبه «سوره قدر» و دوازده‏ مرتبه «سوره توحید» را بخوانید و هنگامی که از نماز فارغ شدید:

• هفتاد مرتبه بگویید:

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ النَّبِیِّ الْأُمِّیِّ وَ عَلَی آلِهِ [وَ آلِ مُحَمَّدٍ].
خدایا! بر محمّد پیامبر ناخوانده و خاندانش درود فرس

• سپس به سجده بروید و هفتاد مرتبه بگویید:

سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَ الرُّوحِ
پاک و منزّه است پروردگار فرشتگان و روح

• آنگاه سر از سجده بر ‏دارید و هفتاد مرتبه بگویید:

رَبِّ اغْفِرْ وَ ارْحَمْ وَ تَجَاوَزْ عَمَّا تَعْلَمُ إِنَّکَ أَنْتَ الْعَلِیُّ الْأَعْظَمُ
پروردگارا! مرا بیامرز و بر من مهرورز و از آن‌چه از من می‏‌دانی بگذر که تو خدای برتر و بزرگ‌تری.

• دوباره به سجده بروید و هفتاد مرتبه بگویید:

سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَ الرُّوحِ
پاک و منزّه است پروردگار فرشتگان و روح

• سپس حاجت و آرزوی خود را طلب کنید تا به خواست و اراده خدا به آن برسید.

رسول خدا (ص) در فضیلت این اعمال فرمود: کسی که چنین نمازی را بخواند، خداوند همه گناهانش را بیامرزد و در قیامت درباره هفتصد تن از خاندانش شفاعت می‌کند، و چون شب اوّل قبر فرا رسد، خداوند پاداش این نماز را به نیکوترین چهره، با رویی گشاده و درخشان و زبانی فصیح و گویا، به سوی قبر او می‌فرستد، آن چهره نیکو به وی گوید: «ای حبیب من! بر تو بشارت باد! که از هر شدّت و سختی نجات یافتی» از آن چهره نورانی می‌پرسد: «تو کیستی؟ من تاکنون چهره‌ای از تو زیباتر ندیده‌ام و بویی از بویت خوش‌تر به مشامم نرسیده!؟»

آن چهره نیکو پاسخ دهد: «ای حبیب من! من پاداش آن نمازی هستم که تو در فلان شهر، فلان ماه و در فلان سال به جا آورده‌ای؛ من امشب به نزد تو آمدم، تا حقّت را ادا کنم و مونس تنهایی تو باشم و وحشت را از تو مرتفع سازم (و همواره در کنارت بمانم) تا زمانی که همگی در روز رستاخیز برخیزند و در عرصه قیامت بر سرت سایه بیفکنم. خلاصه هیچ زمانی پاداش این کار نیک از تو قطع نخواهد شد».‌