بازار خرید و فروش برنج امسال در شرایط متفاوتی نسبت به سالهای قبل قرار دارد و با گذشت حدود سه ماه از زمان برداشت، همچنان بازار خرید و فروش راکد و انتظارات برای کاهش قیمت برنجهای نو ادامه دارد تا این محصول پرمصرف با نرخ منطقی در بازار عرضه شود. اگرچه پیش از این قیمتها در تبعیت از شرایط کلان اقتصاد کشور، روند صعودی داشت، اما امسال بازار برنج از ثبات نسبی قیمتی برخوردار است.
امسال برخلاف سالهای گذشته در ابتدای فصل برداشت، برنجهای خارجی به کشور وارد شدند و از طرفی در داخل کشور نیز برداشت کشت دوم و عرضه آن به بازار با حجم قابل توجهی آغاز شده است. در نتیجه میتوان امیدوار بود با خریدهای جدید و ورود محصول تازه، ثبات و تعادل قیمتها در بازار تداوم یابد.
تولید برنج کشور در سالجاری به میزان ۲.۳ میلیون تن رسید که نشان از عملکرد مطلوب دولت است زیرا یکی از موضوعات مهم که از ابتدا در دولت سیزدهم و وزارت جهاد کشاورزی دنبال شد، موضوع خودکفایی در محصول برنج بود. از سوی دیگر برای تأمین برنج مصرفی، 40 درصد برنج مورد نیاز کشور از محل واردات تأمین میشود. با توجه به اینکه امسال با لغو ممنوعیت فصلی واردات برنج روبهرو بودیم، خریدهای خارجی در شرایط بهتری رقم خورده است.
خوشبختانه امسال کیفیت برنج بالا و میزان ضایعات بهشدت کاهش یافته است و طبق اعلام ساداتینژاد وزیر جهاد کشاورزی میزان تولید برنج افزایش 25 درصدی در سالجاری داشته است، اما با این تفاسیر کشاورزان تمایل به فروش برنج با قیمتهای مدنظر خود دارند و دربرابر کاهش قیمت مقاومت میکنند.
بازار راکد خرید و فروش برنج
حمیدرضا ناظری عضو اتحادیه شالیکوبی داران استان مازندران با اشاره به اینکه قیمت برنج در آبان ماه با کاهش همراه بوده است به «ایران» گفت: وضعیت بازار خرید و فروش برنج کساد است و خرید در حجم زیاد انجام نمیشود درحالیکه برخلاف سالهای قبل خریداران در زمان برداشت برنج اقدام به خرید در حجم زیاد میکردند اما امسال بیشتر برای نیاز روزمره خرید میکنند.
وی ادامه داد: قیمت برنج کیفی فریدونکنار در یک ماه گذشته در کارخانه 95 هزار تومان و برنج اطراف 90 هزار تومان بود درحالیکه اکنون برنج اطراف به 80 هزار تومان رسیده است ضمن اینکه اگر کشاورز نیاز به نقدینگی داشته باشد، با قیمتهای پایینتر هم برنج خود را میفروشد. چنانچه بازار به همین منوال حرکت کند، قیمتها باز هم پایینتر میآید.
ناظری تصریح کرد: در سالهای قبل با شروع فصل برداشت قیمت برنج در اواخر مردادماه کاهش پیدا میکرد اما بعد از گذشت یک ماه از زمان برداشت قیمتها به تدریج رو به افزایش میگذاشت اما امسال چون تقاضا زیاد نیست بازار راکد شده است.
وی عرضه برنج را زیاد و تقاضا را کم عنوان کرد و افزود: در شرایطی که امسال با افزایش 20 تا 30 درصدی تولید برنج روبهرو هستیم اما حواله خرید استانهای مختلف نسبت به گذشته رو به کاهش گذاشته است به همین علت هم قیمتها قفل شدهاند. از سوی دیگر امسال با رشد کاشت و برداشت ارقام پرمحصول برنج روبهرو هستیم. با توجه به اینکه سال گذشته قیمت ارقام پرمحصول مانند شیرودی افزایش یافت و کشاورزان ترغیب به کاشت این نوع برنج شدند، تولید نیز افزایش یافت.
عضو اتحادیه شالیکوبی داران استان مازندران واردات برنج را عامل تأثیرگذار دیگر در بازار برنج عنوان کرد و افزود: خبر لغو ممنوعیت واردات برنج هم بر افت و رکود بازار اثرگذار شد زیرا برنجهای خارجی که طی 4 ماه اجازه ورود به کشور نداشتند، وارد شده و بر میزان برنج در بازارهای اشباع شده افزودند.
ناظری برنجکاران را تعیین کننده فعلی قیمت برنج عنوان کرد و گفت: کشاورزان در برابر کاهش قیمتها مقاومت میکنند به طوریکه اکنون برنج را به کارخانه کمتر از کیلویی 90 هزار تومان نمیدهند مگر اینکه نیاز به پول داشته باشد. دلیل این مقاومت کشاورز هم فروش برنج به کارخانه کیلویی 30 هزار تومان در سال قبل بود درحالیکه همان برنج تا 120 هزار تومان در هر کیلو به فروش رسید، بنابراین کشاورزان اکنون به فروش کمتر از 100 تا 110 هزار تومان راضی نمیشوند.
کشاورزان در انتظار بالا رفتن قیمت برنج!
جمیل علیزاده شایق دبیر انجمن برنج پیشتر درباره آخرین وضعیت بازار برنج به «ایران» گفته بود: بعد از جهشی که در نرخ برنج از سال گذشته رخ داد، برنجکاران اولویت خود را در حفظ منافع شان درفروش محصول قرار دادند و به همین علت دیگر تمایل به فروش محصول با هر قیمتی ندارند در نتیجه کشاورزان از اواخر مردادماه شالیهای خود را به بازار عرضه نکردند و منتظر بالا رفتن بیشتر قیمتها هستند.
علیزاده شایق با اشاره به اینکه کشاورزان سود درنظر گرفتهشده برای فروش برنج را قبول ندارند، گفت: برنجکاران با تعیین سود 20 درصدی موافق نیستند بلکه مدعی هستند باید سود 50 درصدی برای فروش برنج توسط دولت تعیین شود. به همین علت متأسفانه کشاورزان به کمتر از این میزان سود تمایلی نشان نمیدهند اما در عین حال دولت هم تعیین ارقام بالا برای برنج را به نفع مصرف کننده نمیداند.