طرح مسکن ملی طرحی است که در ادامه تکمیل کردن طرحهای ناتمام مسکن مهر اجرا شده است. به عقیده کارشناسان طرح مسکن ملی در تعادل قیمت مسکن تاثیر پررنگی دارد. هدف مسکن ملی کمک به تامین مسکن خانوارهای فاقد مسکن، است. با توجه به جنبه حمایتی که در طرح مسکن ملی دیده شده و تسهیلاتی که افزایش پیدا کرده است، افراد کم درآمد بیشتری بتوانند در استان خانهدار شوند.حال به تازگی برای جبران ضرر افرادی که در بورس سرمایه گذاری کرده اند پیشنهاد مسکن ملی را داده اند که در ادامه جزییات آنرا می خوانیم.
معاون وزیر راه و شهرسازی اعلام کرد: در پی افزایش تقاضای تمدید مهلت ثبتنام در سامانه نهضت ملی مسکن، نامنویسی در این طرح که تا پیش از این ۲۸ آبان به اتمام میرسید، تا ۱۵ آذر ماه تمدید شده است. متقاضیان میتوانند بدون نگرانی ثبتنام در مرحله اول نهضت ملی مسکن را در سامانه مربوطه به آدرس saman.mrud.ir انجام دهند.
محمود محمودزاده یادآور شد: تاکنون یک میلیون و ۲۶۰ هزار نفر در سامانه نهضت ملی مسکن ثبتنام کردهاند که در ۵۲۰ شهر تقاضای آنها ثبت شده است. در این ۵۲۰ شهر، زمین به اندازه کافی تأمین شده است. به مرور تعداد شهرهای مورد تقاضا افزایش خواهد یافت و امیدواریم همه متقاضیان دریافت مسکن تا یکی دو ماه آینده در شهرهای مورد دلخواه ثبتنام کنند.
بنابراین گزارش، از روز ۲۸ مهرماه ثبتنام اجرای قانون جهش تولید مسکن در سامانه جامع طرحهای حمایتی مسکن به نشانی saman.mrud.ir در ۳۱ استان آغاز شده که تا ۱۵ آذرماه ادامه دارد. متقاضیان پس از ورود بر روی گزینه «ثبت نام نهضت ملی مسکن» کلیک کنند. عدم استفاده از تسهیلات یارانهای دولتی در بخش مسکن و سبز بودن فرم «ج»، فقدان مالکیت خصوصی، متاهل یا سرپرست خانوار بودن و سابقه حداقل پنج سال سکونت در شهر مورد تقاضا چهار شرط اصلی خواهد بود. درخصوص شرط تاهل، پنج گروه شامل خانمهای بالای ۳۵ سال، افراد دارای معلولیت بالای ۲۰ سال، نخبگان علمی، مردان مجرد بالای ۴۵ سال و بیماران خاص، میتوانند ثبت نام کنند. درباره نداشتن مالکیت نیز برخی گروههای درآمدی در بعضی مناطق بر اساس تشخیص وزارت راه و شهرسازی از این شرط معاف هستند.
از این پس تمام کسانی که از میانه سال ۹۵ به بعد مالک آپارتمان نبودهاند میتوانند در نهضت ملی مسکن ثبتنام کنند.
طرحهای حمایتی دولت در بخش مسکن همواره متکی به احراز چهار شرط کلی برای متقاضیان است و آنها باید ضمن متأهل بودن، از ابتدای انقلاب از امکانات دولتی برای خانهدار شدن استفاده نکرده و در شهر محل تقاضا نیز ۵سال سابقه سکونت داشته باشند. البته شرط سابقه پنج سال سکونت پیش از آغاز ثبتنام مسکن دولتی برای مهاجران از کلانشهرها به سایر شهرهای کشور بهغیراز استان تهران تعدیل شد و به یک سال رسید؛ اما شرط چهارم، نداشتن سابقه مالکیت خصوصی از سال ۱۳۸۴به بعد بوده که حالا این شرط برای همه متقاضیان ثبتنام مسکن دولتی به پنج سال کاهش یافته است.
در دهه ۹۰ و بهخصوص از میانه سال ۹۶ به بعد که در سایه تحریمها و جهش چندین باره نرخ ارز، پرشهای متوالی نرخ تورم مصرفکننده نیز تجربه شد، بسیاری از خانوارها برای پوشش دادن هزینههای خود مجبور به استفاده از سرمایهگذاری و داراییهای قبلی شدند. در این میان برخی نیز در مقاطع پرتنش اقتصاد نظیر صعود پرحاشیه بورس در ابتدای سال ۱۳۹۹، برای کسب بازده بالا و رفع مشکلات مالی خود نسبت به تبدیل و انتقال سرمایهگذاریهای خود به بازار سرمایه اقدام کردند.
در این وضع بسیاری خانههای خود را فروختند تا با چند برابر کردن آن در بورس، خانه بزرگتر و مناسبتری خریداری کنند و گرهی از مشکلات اقتصادی خود باز کنند. درنهایت اما، با ریزش سنگین قیمت سهام در بورس تهران، سرمایه این افراد حتی تا یکدهم مبلغ اولیه کاهش پیدا کرد و پرش صد درصدی قیمت مسکن در همین دوره نیز دلیل مضاعفی شد تا خانهدار شدن دوباره به رؤیایی بعید برای این افراد تبدیل شود.
در این وضعیت با توجه به شرط دوره مالکیت در ثبتنام مسکن دولتی، این افراد حتی امکان ثبتنام و خرید در نهضت ملی مسکن را نیز نداشتند و حمایتهای دولتی هم شامل حال آنها نمیشد؛ حالا با تغییراتی که در اثر پیگیری وزارت راه و شهرسازی در شرایط دریافت مسکن دولتی اعمال شده، فعلاً مالباختگان پنج سال قبل یعنی کسانی که از میانه سال ۹۵ به قبل، مالکیت خصوصی خود را از دست داده باشند، اجازه دارند در نهضت ملی مسکن هم ثبتنام کنند؛ اما فرم جیم مالباختگان اخیر در اقتصاد ایران – بهخصوص افرادی که خانه خود را فروخته و پول آن را در بورس باختهاند – همچنان قرمز است و حداقل تا پنج سال بعد از تاریخ انتقال سند مالکیت خود، قادر به دریافت مسکن دولتی نخواهند بود.
در کنار اصلاح شرط دوره مالکیت، شرط پنج سال سابقه سکونت در شهر محل تقاضای مسکن دولتی یا شهر مادر شهرهای جدید نیز برای چند مورد استثنا تعدیل شده است بهگونهای این شرط برای مهاجران ازکلانشهرها به سایر شهرهای کشور به یک سال کاهش مییابد و برای آن دسته از کارمندان دولت نیز که به استناد حکم دستگاه ذیربط به شهر دیگری جز استان تهران منتقل میشوند، شرط سابقه سکونت، اعمال نخواهد شد. البته چنانچه سیاستگذاران اصلی حوزه نهضت ملی مسکن، یعنی دولت و مجلس بخواهند مهاجرت معکوس از کلانشهرها به سایر نقاط کشور را ترویج کنند، بهتر است شرط سابقه سکونت این مهاجران را به صفر برسانند تا امکان مهاجرت افراد پس از تحویل گرفتن مسکن مهیا شود اما در عوض شروط محکمی برای جلوگیری برای واسپاری این واحدها به دیگران یا فروش آن اعمال کنند تا امکان سوءاستفاده از این مسئله وجود نداشته باشد.
براساس اظهارات محمود محمودزاده، معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی در یک برنامه تلویزیونی، از ابتدای آبان تا ظهر دیروز، بیش از یکمیلیون و ۸۰۰ هزار نفر در سامانه ثمن برای مشارکت در نهضت ملی مسکن و ساخت چهار میلیون واحد مسکونی در چهار سال ثبتنام کردهاند که البته هنوز اطلاعات آنها پایش نشده و مشخص نیست چه تعداد واجد شرایط دریافت مسکن دولتی هستند. در نهضت ملی مسکن، متقاضیان در ۵۴۰ شهر امکان ثبتنام دارند و تهرانیها نیز بهدلیل معرفی نشدن زمین و پروژه در داخل شهر، فقط در سه شهر جدید پرند، هشتگرد استان البرز و ایوانکی استان سمنان اجاره ثبتنام دارند که البته بهنظر نمیرسد هیچکدام از این سه شهر قادر به جبران نیاز مسکنی متقاضیان تهرانی باشند.