عواملی که در افزایش قیمت مسکن تأثیرگذار هستند، به صورت جامع بر پایه دو دستهی عامل اصلی "تقاضا" و "عرضه" تقسیم میشوند.
- عوامل تقاضا: افراد و خانوادهها، بخشهای صنعتی و تجاری، سرمایهگذاران و ... همگی عواملی هستند که با افزایش تقاضا برای خرید و استفاده از مسکن، قیمت مسکن را بالا میبرند. در واقع، افزایش جمعیت شهری، رشد اقتصادی، کاهش نرخ بهره، افزایش مبادلات املاک و مسکن و ... همگی عواملی هستند که باعث افزایش تقاضا برای خرید و استفاده از مسکن میشوند.
- عوامل عرضه: عواملی هستند که به تولید، ساخت و فروش مسکن میپردازند. در این بخش، افزایش هزینههای ساخت، کمبود زمین و منابع ساختمانی، محدودیتهای قانونی و مقررات دولتی و ... همگی عواملی هستند که باعث افزایش قیمت مسکن میشوند.
بنابراین، افزایش قیمت مسکن یک پدیدهی پویا است که تحت تأثیر عوامل بسیاری قرار میگیرد و نیاز به بررسی جامع و تحلیلی دارد.برای اطلاع بیشتر از قیمت مسکن مطلب زیر را بخوانید.
بررسی زیرپوست بازار مسکن ۴ کلانشهر کشور از زنگ خطر تبعات تورم ملکی پایتخت برای آینده این شهرها خبر میدهد.
تازهترین بررسیها از بازار معاملات مسکن چهار کلانشهر کشور شامل کرج، مشهد، اصفهان و شیراز نشان میدهد هماکنون وضعیت بازار این شهرها دستکم سه تفاوت عمده با شرایط پایتخت دارد که در صورت ادامه تورم ملکی تهران میتواند به این شهرها نیز سرایت کند.
تورم کمتر مسکن دراین کلانشهرها نسبت به تهران، رکود کمتر ساختوساز در مقایسه با پایتخت و حضور تقاضای مصرفی و حتی خانهاولیها در بازار مسکن کلانشهرها در برابر حذف طیف گسترده متقاضیان مصرفی و خانهاولی در تهران، این سه تفاوت مهم هستند. این سه تفاوت در نهایت یک پیام مهم را به سیاستگذار مخابره میکند؛ مبنی بر اینکه ادامه شرایط تورمی در بازار مسکن پایتخت میتواند در آینده نهچندان دور، بازار مسکن کلانشهرها را نیز دقیقا با شرایطی که هماکنون در بازار مسکن پایتخت ایجاد شده است، روبهرو کند.
بررسی تعداد انبوهی از فایلهای ارائهشده به بازار فروش واحدهای مسکونی این کلانشهرها و همچنین اظهارات واسطههای ملکی فعال در این شهرها نشان میدهد، اگرچه هنوز وضعیت رکود و تورم در بازار معاملات مسکن کلانشهرهای یادشده، به شدت و حدت رکود تورمی شهر تهران نیست اما خطر تحولات مسکن پایتخت در ماههای اخیر، هماکنون در کمین بازار مسکن این کلانشهرها نیز قرار دارد.
واسطههای فعال در بازار معاملات مسکن پرتقاضاترین و مصرفیترین مناطق و محلات این کلانشهرها در تشریح وضعیت فعلی معاملات مسکن آنها، اعلام کردند: هنوز تحولات اخیر معاملات مسکن شهر تهران که این بازار را با شرایط رکود تورمی شدید روبهرو کرده است به بازار مسکن این کلانشهرها نرسیده است اما در صورتی که شرایط رکود و تورم شدید در بازار مسکن پایتخت ادامهدار شود و سیاستگذار فکری برای مهار و ساماندهی این وضعیت نکند، با فاصله زمانی و در مدت زمانی نهچندان طولانی میتوان انتظار داشت این شرایط به بازار مسکن سایر شهرها بهخصوص کلانشهرها و شهرهای بزرگ نیز سرایت کرده و آنها را نیز با رکود تورمی شدید مواجه کند.
البته این واسطهها تاکید کردند: این موضوع به این معنا نیست که بازار معاملات مسکن این کلانشهرها همین حالا نیز درگیر رکود تورمی نیست؛ رکود تورمی در بازار مسکن این شهرها نیز وجود دارد اما وسعت، شدت، عمق و ابعاد آن از پایتخت با فاصله محسوس کمتر است.
از اواسط نیمه دوم سال گذشته تاکنون تحتتاثیر نوسانات ارزی، تورم عمومی و تشدید انتظارات تورمی در شهر تهران، قیمت واحدهای مسکونی با شیب تندتری نسبت به نیمه اول سال، رشد کرد. اگرچه بانک مرکزی و مرکز آمار ایران به عنوان دو مرجع مهم و رسمی منتشرکننده آمار و اطلاعات مربوط به تحولات بازار مسکن شهر تهران، عملا از زمستان سال گذشته انتشار آمار رسمی قیمت، تورم و حجم معاملات مسکن و تغییرات آن را متوقف کردهاند اما نتایج تحقیقات میدانی نشاندهنده افزایش شیب رشد قیمت مسکن در ماههای اخیر بوده است.
این موضوع نهتنها از طریق مقایسه قیمتهای پیشنهادی درجشده در فایلهای عرضهشده به بازار مسکن و مقایسه آن با سطوح قبلی قیمت مشخص است بلکه اظهارات واسطههای ملکی فعال در مناطق مختلف شهر تهران نیز آن را تایید میکند.
رشد قابلتوجه قیمت مسکن در شهر تهران در ماههای اخیر، در غیاب آمارهای رسمی، به اذعان واسطههای ملکی فعال در پایتخت، منجر به خروج طیف گستردهتری از خریداران مصرفی مسکن از این بازار شده است.
با این حال، تحقیقات جدید از بازار معاملات مسکن این چهار کلانشهر نشان میدهد، تورم ملکی یکسال اخیر در این شهرها، به میزان محسوس از تورم ملکی پایتخت کمتر بوده است. یعنی نرخ رشد قیمت مسکن در چهار کلانشهر کرج، اصفهان، شیراز و مشهد به مراتب کمتر از نرخ رشد قیمت مسکن تهران در اردیبهشت ماه امسال در مقایسه با اردیبهشت ماه سال گذشته بوده است.
متوسط قیمت هر مترمربع آپارتمان در این چهار کلانشهر به طور میانگین اردیبهشت ماه امسال بین ۳۰ تا ۴۰درصد در مقایسه با اردیبهشت سال گذشته افزایش داشته است؛ آمارهای غیررسمی حاکی است این میزان افزایش به مراتب کمتر از نرخ رشد قیمت مسکن شهر تهران در این بازه زمانی بوده است.
با این حال، واسطههای معاملات ملکی فعال در این کلانشهرها اعلام کردند: از آنجا که همواره تحولات بازار معاملات مسکن شهر تهران از جمله تحولات حجم معاملات و بهخصوص تغییرات قیمت و سطح تورم ملکی پایتخت با فاصله زمانی به سایر شهرها و کلانشهرها نیز سرایت میکند، در صورت ادامه یافتن التهاب فعلی بازار مسکن تهران، بازار مسکن کلانشهرها نیز در معرض تهدید از بابت افزایش عمق و شدت رکود تورمی قرار خواهد گرفت.