فیلم زندگی بیرانوند چقدر موفق بود؟/ نگاهی به فیلم بیرو

​​​​​​​همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد پروژه «بیرو» در اکران عمومی موفق نبود. اگرچه زمان کوتاهی از آغاز اکران فیلم گذشته اما آنهایی که این فیلم را در جشنواره دیده بودند، حدس می‌زدند که «بیرو» به انبوه فیلم‌های شکست خورده ورزشی اضافه شود. آسیب‌شناسی چرایی شکست این آثار در گیشه مطلبی مفصل می‌طلبد، اما می‌توان به اختصار و در این فرصت به بخشی از ماجرای تولید و اکران فیلم‌های ورزشی اشاره کرد. فیلم‌های ورزشی در سینمای ایران، محصول سازکاری صنعتی و اقتصادی نیستند، بیشتر محصول موج‌‌ها و رخدادهایی نظیر حضور تیم ملی ایران در جام جهانی هستند، بنابراین برای ساخت این فیلم‌ها بیش از آنکه زمینه و توجیه اقتصادی مطرح بوده باشد، تحلیل‌هایی وجود داشته که عملاً در اکران شکست خورده‌اند.

حضور چهره‌های مشهور ورزشی در فیلم‌ها هم تابع همین رویکرد احساسی و غیرحرفه‌ای و غیرسینمایی است. پس از حضور ایران در جام جهانی 98 فرانسه، به دلیل اهمیت این رویداد برای اغلب ورزش دوستان ایرانی، بسیاری از اعضای تیم ملی فوتبال در آثار سینمایی درجه سه مقابل دوربین رفتند. فیلم‌هایی که با حضور بهترین‌های فوتبال ایران ساخته شدند، همگی در گیشه شکست خوردند. دلیل کاملاً واضح و قابل درک بود اما تهیه‌کنندگان و کمپانی‌های تولید فیلم به دنبال مخاطب بالا بودند و گمان می‌کردند جماعتی که در سکوهای ورزشگاه برای احمدرضا عابدزاده، حمید استیلی یا علی پروین هورا می‌کشند برای دیدن فیلم‌ آنها به سینما می‌آیند.

شکست فیلم «لاله» (یک درام ورزشی درباره قهرمان اتومبیلرانی)، «ازدواج غیابی»، «فوتبالیست‌ها»، «بیرو» و انبوه فیلم‌هایی که فوتبالیست‌های ایرانی در آنها مقابل دوربین رفتند نشان‌دهنده نادرست بودن این محاسبات است. ساخت ضعیف فیلم‌های ورزشی و کیفیت پایین حضور ورزشکاران در سینما، باعث می‌شود این فیلم‌ها مورد توجه قرار نگیرند. اهمیتی ندارد که علیرضا بیرانوند دروازه‌بانی درجه یک است یا علی پروین در مقطعی یکی از اسطوره‌های محبوب طرفداران تیم پرسپولیس بوده، مهم این است که فیلم‌هایی که با حضور این چهره‌ها ساخته شده در نگاه نخست و به عنوان اثر هنری، ضعیف هستند. این روزها البته وضعیت فروش اغلب فیلم‌ها، ناامیدکننده است اما «بیرو» حتی در روزهای رونق گیشه هم شانس بالایی برای جذب مخاطب نداشته است. نام علیرضا بیرانوند تنها یک کلیدواژه برای انتخاب یک فیلم است؛ این می‌تواند برای تماشاگران نمایش‌های نخست فیلم در چهلمین جشنواره فجر جذاب باشد، اما پس از دیده شدن فیلم و ارزیابی آن، حالا دیگر «بیرو» در اکران عمومی چیزی برای عرضه ندارد.

با توجه به تجربه‌‌های دور و نزدیک، تا زمانی که سینمای ایران در تولید فیلم ورزشی به استانداردهای حرفه‌ای و سینمایی توجه نکند، هربار چرخ را از نو تکرار می‌کنیم. از نام‌های درخشان ورزشی استفاده کرده و امیدواریم جماعت ورزش دوست را به سینما بیاوریم، اما در عمل اعتبار این نام‌ها را مخدوش می‌کنیم. شاید یک بار برای همیشه لازم باشد این واقعیت را بپذیریم که سینما، ستاره‌های خودش را دارد و جماعت مشتاق ورزش همانی نیستند که به سالن سینما می‌روند.

منبع : ایران