نگاهی به دست آوردهای سفرهای سعید محمد به مناطق آزاد و ویژه اقتصادی

«سعید محمد»پس از انتصاب  به عنوان دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری صنعتی و اقتصادی از جمله مدیرانی بود که از ابتدای حضور در دبیرخانه دائم به حوزه های مختلف محل ماموریت خود سرکشی می کرد و ثمر این سفرها دستاوردهای مختلف و بسیاری بود.

افتتاح 82 طرح صنعتی، عمرانی و کشاورزی  در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی ،افزایش آمار صادرات از مناطق آزاد به خارج از مرزهای کشور به  یک میلیارد و 96 میلیون دلار و از مناطق ویژه اقتصادی به 15 میلیارد و 700 میلیون دلار که همگی مربوط به تولیدات مناطق است  و نشان از تبدیل مناطق ازاد به سکوی صادراتی به جای وارداتی است.

   همچنین تراز تجاری در مناطق ویژه اقتصادی در سال 1400 به 11 میلیارد دلار رسید در حالی که  این رقم در سال 95 حدود 900 میلیون دلار منفی بود؛ ولی با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته در سال 1401 تراز تجاری مثبت شد.

 همچنین در بخش سرمایه گذاری ،سرمایه گذاری 36 هزار میلیارد تومانی در مناطق آزاد تجاری و 64 هزار میلیارد تومانی در مناطق ویژه اقتصادی سرمایه‌گذاری شده که مجموع آن به 100 هزار میلیارد سرمایه‌گذاری داخلی رسیده است.

 از جمله  مشکلات مناطق ازاد تجاری  و ویژه اقتصادی در سال‌های گذشته ،معاملات ملکی بسیاری شکل گرفته و در ابهام قرار داشت که با بررسی‌های حقوقی به آن‌ها رسیدگی شد و بر همین اساس از شهریورماه سال گذشته تاکنون 10 میلیون و 800 هزار متر به ارزش 83 هزار میلیارد تومان که نزدیک به رقم بودجه عمرانی کشور است با روش‌های حقوقی و قضایی به نفع مناطق آزاد برگشته است و در سال جاری بیش از این میزان  بازخواهد گشت.

 افزایش تعداد مناطق ازاد در کشور نیز یکی دیگر از دستاوردهای سفرهای سعید محمد است در کشورمان  با توجه به سیاست های توسعه ای هشت منطقه آزاد در کشور وجود دارد  که هفت منطقه از جمله اردبیل، قصر شیرین، مهران،‌ بوشهر، زابل و اینچه برون نیز مصوب و در حال راه اندازی است همچنین هم اکنون  33 منطقه ویژه اقتصادی داریم و 46 منطقه دیگه نیز باید ایجاد شود.

 افزایش مشارکت بخش خصوصی  در طرح های توسعه ای یکی دیگر از دست اوردهای سفرهای استانی سعید محمد است هم اکنون در طرح های توسعه ای  10 درصد از کل هزینه های توسعه ای و زیرساختی توسط دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد تامین می شود و 90 درصد دیگر توسط بخش خصوصی و در عوض یک واحد هزینه، 9 واحد سرمایه گذاری بخش خصوصی است.

اشتغال افرینی و مبارزه با بیکاری نیز یکی دیگر از برنامه های سعید محمد است که در سفرها به آن  توجه جدی شده است در زمینه ایجاد شغل 531 هزار شغل مستقیم ایجاد شده که 360 هزار شغل مربوط به مناطق آزاد و 171 هزار شغل مربوط به مناطق ویژه اقتصادی است.

 هم اکنون دو هزار و 530 واحدهای تولیدی فعال در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مستقر هستند که یک هزار و 770 واحد آن در مناطق آزاد و 754 واحد آن در مناطق ویژه اقتصادی واقع شده است و بیش از 47 هزار واحد صنفی مستقر هستند و دو هزار و 300 واحد خدماتی تخصصی مانند پولی، لجستیکی و بانکی فعالیت می کنند ارزش تولیدات واحدهای مستقر در مناطق آزاد در سال 1400 به 592 هزار میلیارد تومان رسید که 47 هزار میلیارد تومان آن در مناطق آزاد و 545 هزار میلیارد تومان آن در مناطق ویژه  اقتصادی بود.

یکی دیگر از مهمترین بخشها در مناطق ازاد مبحث گردشگری است   نوروز 1401چهار میلیون و 900 هزار گردشگر به این مناطق  سفر کردند که این رقم نسبت به نوروز سال 98 و پیش از آغاز کرونا رشد 30 درصدی را نشان می دهد.

  توجه به محیط زیست نیز  از دیگر موضوعاتی بود که سعید محمد در سفرهای خود به آن  توجه کرده است بعد از ممنوعیت واردات خودرو در سال 1397، مناطق آزاد نیز واردات خودرو نداشته است  و یا پیگیری های صورت گرفته  حدود دو هزار و 500 خودرو که  در اختیار سازمان اموال تملیکی قرار داشتدر اختیار مناطق آزاد قرار گرفت

 همچنین با پیگیری های انجام شده قرار بر این شد که 2000 خودرو برقی تا سقف 20 هزار دلار وارد کیش و قشم شود که با توجه به برقی بودن این خودروها، سقف خودرو برداشته شد و واردات این خودرو برقی منتظر تدوین شیوه نامه وزارت صمت است.

ایجاد بانک آف‌شوردر کیش یکی دیگر از برنامه های سعید محمد است   با راه‌اندازی این بانک ایرانیان خارج از کشور می توانند ارز خود را برای سرمایه گذاری مناطق آزاد به کشور بیاورند و با توجه به تحریم ها با مشکلی مواجه نشوند.

 سعید محمد علاوه بر سفرهای داخلی سفرهای  نیز به کشورهای همسایه داشت  که ثمره آن  نهایی شدن ایجاد  مناطق آزاد مشترک با کشورهای همسایه  همچون قطر، ارمنستان و عمان و بررسی  ایجاد مناطق ازاد با روسیه، سوریه و اقلیم کردستان  است همچنین قرار است با قطر برای برگزاری و میزبانی مشترک جام جهانی فوتبال همکاریهای مشترکی انجام بشود.

قطعا با حمایتهای بالادستی از دکتر سعید  محمد و همینطور اجرای کامل قانون 65 احکام توسعه کشور سعید محمد می تواند با مدیریت جهادی و توسعه مناطق آزاد فعلی و جدید را به سرعت پیش ببرد.

مرتضی بلوکی کارشناس رسانه