برنامه سهام عدالت در دو مرحله اجرا شد. در مرحله اول، سهام شرکتهایی که مالکیت آنها به دولت تعلق داشت، به نسبت جمعیت بین مردم تقسیم شد. هر فردی که شرایط مشخص شده را داشت، میتوانست درخواست خرید سهام عدالت را از سایت بانک مرکزی ایران ثبت کند.در مرحله دوم، بخشی از سهام عدالت شرکتهای عمومی خصوصیسازی شده به شهروندان فروخته شد. همچنین، بخشی از سهام شرکتهای خصوصی نیز به صورت داوطلبانه برای فروش قرار گرفت.برنامه سهام عدالت در واقع یکی از بزرگترین برنامههای توزیع ثروت در جهان است که به عنوان راهی برای کاهش اختلافات اجتماعی و ترغیب به شرکت بیشتر اقشار جامعه در فعالیتهای اقتصادی شناخته میشود. با این حال، برخی نیز نگران این هستند که توزیع رایگان سهام عدالت به دلیل عدم توجه به شرایط اقتصادی و خواست مردم، ممکن است به نفع کسانی باشد که به هر دلیلی قبلاً بیشتر از دیگران بهرهبرداری کردهاند.
سهام عدالت موضوعی که با توجه به دامنه دربرگیری آن فرصت بیشتری جهت پهن کردن دام برای سود جویان در این زمینه را فراهم کرده است؛ فرصت طلبانی که به شیوههای مختلف سعی در فریب سهامداران دارند و گاهی پا را فراتر گذاشته و تنها به سهامداران عدالت هم بسنده نمیکنند.
اگر به فضای مجازی سری بزنید تقریبا غیر ممکن است که به اخبار و لینکهای مربوط به واریز سود سهام عدالت برنخورید.
واریز سود سهام عدالت؛ کلید واژهای وسوسه انگیز که سرهنگ کارآگاه علی حسینی پیش از این در خصوص کلاهبردارها در این زمینه گفته بود: مجرمان سایبری با ارسال پیامکهایی تحت عنوان سهام عدالت با سرقت اطلاعات حسابهای بانکی شهروندان اقدام به برداشت از حساب و یا سوء استفاده از حسابهای بانکی افراد میکنند.
او میگوید: با کلیک کاربر روی لینک ارسال شده، دستگاه قربانی هک شده و کلاهبرداران میتوانند به پیامکهای دریافتی و لیست مخاطبین دسترسی پیدا کنند. در ادامه، علاوه بر دسترسی به رمزهای پویا به منظور خالی کردن حساب بانکی، پیامک جعلی را به تمامی مخاطبان قربانی ارسال میکنند.
به گفته او، پیامکهای معتبر با سرشماره مخصوص ارسال میشوند. پیامکهای حاوی لینک با سرشمارههای شخصی، بدون شک پیامک جعلی و کلاهبرداری است.
در همین زمینه روز گذشته سرهنگ محمود کلوانی فرمانده انتظامی شهرستان گلوگاه گفت: شاکی که پیگیر اخبار اختصاص ثبت نام سهام عدالت به افراد بوده است، غافل از ماهیت مجرمانه لینکهای ارسالی به آدرس آلوده مراجعه کرده و پس از نصب بدافزار بر روی تلفن همراه شاکی، برداشتهای اینترنتی غیرمجاز آغاز و جمعاً مبلغ ۴۰ میلیون ریال از حساب وی برداشتشده است.
بنابر این با توجه به افزایش دربرگیری این نوع کلاهبرداریها با نام سهام عدالت و کلید واژه واریز سود، روز گذشته هم پلیس فتا برای شهروندان پیامک هشدار ارسال کرد.
باشگاه خبرنگاران جوان هم برای اطلاع رسانی بیشتر موضوع به سراغ مدیر عامل شرکت سپرده گذاری مرکزی رفت. آقای باغستانی هم در پاسخ به این پرسش که آیا بناست تا قبل از زمان اعلامی سود سهام عدالت مربوط به عملکرد مالی شرکتها در سال ۱۴۰۱ سود دیگری برای سهامدارانی واریز شود؟ بیان کرد: سود عملکرد مالی شرکتها برای سال ۱۴۰۰ به شکل عمده در دو مرحله سال گذشته واریز شد و اکنون عدد قابل توجهی از منابعی که قابل واریز باشد باقی نمانده است و حقیقت صرفه به مقیاس واریز هم وجود ندارد به همین سبب اشتباه است که واریز جداگانه داشته باشیم و قطعا بازخورد خوبی هم از سوی مردم نخواهد داشت.
او افزود: به دلایل مطرح شده به احتمال زیاد سودهای باقی مانده سال ۱۴۰۰ با سود ۱۴۰۱ تجمیع خواهد شد تا صرفه به مقیاس بوده و در ذهن مردم نیز نقطه نظر منفی وجود نداشته باشد بنابر این سود واریزی، فعلا نداریم.
نکته دیگری هم که در فضای مجازی به تازگی حسابی به چشم میخورد بحث ثبت نام سهام عدالت برای جاماندگان است؛ موضوعی که حتی در برخی از گروه ها افراد یکدیگر را برای ثبت نام در لینکهای اعلامی دعوت میکنند و به یکدیگر مشاوره هم میدهند در حالی که هنوز اعطای سهام عدالت به جاماندگان منتظر تصویب آیین نامههای لازم است و به گفته مسئولان هیج دورهای ثبت نام سهام عدالت وجود نداشته است.
اواخر فروردین ماه سال جاری بود که اعلام شد مطابق مصوبه سازمان بورس، پرداخت کامل سود به صاحبان سهام باید حداکثر ظرف چهار ماه پس از تصمیم مجمع عمومی راجع به تقسیم سود انجام پذیرد.
درواقع فرصت هشت ماهه از شرکتها گرفته شد و شرکتها موظف شدند سود سهامداران را حداکثر تا چهار ماه بعد واریز کنند.
بر این اساس مجید عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار نیز در همان زمان با تاکید بر اینکه زمانبر شدن پرداخت سود شرکتها تا بازه زمانی حتی یکساله، موجب کاهش ارزش آن میشد که به ضرر سهامداران بود، اعلام کرد که این تغییرات و پرداخت سود نقدی شامل همه سهامداران میشود که پرداخت سود سهام عدالت را هم در بر میگیرد؛ بنابراین در روند جدید، سود سهام عدالت زودتر از سنوات گذشته به حساب مردم واریز خواهد شد.
فرایند برگزاری مجمع و واریز سود
شرکتها برای فعالیت و تهیه صورتهای مالی خود، یک دوره زمانی یکساله را با آغاز و پایان مشخص، تعیین میکنند که به آن سال مالی گفته میشود. سال مالی اکثر شرکتهای بورسی، از ابتدای فروردین هر سال تا پایان اسفندماه همان سال است. اما شرکتهایی هم هستند که سال مالی آنها متفاوت است.
شرکتهای بورسی طبق قانون باید حداکثر چهار ماه بعد از سال مالی، نسبت به تشکیل مجمع عمومی عادی سالیانه و تصویب صورتهای مالی اقدام کنند. به عبارت دیگر اگر سال مالی یک شرکت ۲۹ اسفندماه باشد، باید تا پایان تیر ماه نسبت به برگزاری مجمع اقدام کند. همچنین طبق قانون جدید شرکتها حداکثر چهارماه پس از تشکیل مجمع عمومی سالیانه و تصویب صورتهای مالی، باید سود نقدی سهامداران را پرداخت کنند. بنابراین اگر مجمع یک شرکت در تیرماه برگزار شود، این شرکت موظف است تا پایان آبان ماه سود سهامداران را واریز کند.
شرکتهای سهام عدالتی برای برگزار مجمع و واریز سود چقدر فرصت دارند؟
بررسی ایسنا حاکی از آن است که سال مالی ۳۱ شرکت بورسی سهام عدالت منتهی به ۲۹ اسفند است، بنابراین این شرکتها باید در تیر اقدام به برگزاری مجمع و در آبان اقدام به واریز سود سهامداران و همچنین مشمولان سهام عدالت کنند.
بر این اساس، سال مالی سه شرکت ۳۱ شهریورماه، یک شرکت ۳۱ فررودین ماه و یک شرکت نیز ۳۱ خردادماه است.
نام شرکت نماد تعداد سهم هر سهامدار سال مالی مهلت واریز سود
آلومینیوم ایران فایرا ۳۱ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
ایران خودرو خودرو ۴۷ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
بانک تجارت وتجارت ۱۷۸۸ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
بانک صادرات ایران وبصادر ۱۴۰۰ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
بانک ملت وبملت ۲۹۹ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
پارس سویچ بسویچ ۹ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
پالایش نفت بندر عباس شبندر ۱۱۴ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
پالایش نفت تهران شتران ۶۱۵ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
پالایش نفت شیراز شراز ۴ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
پالایش نفت اصفهان شپنا ۲۰۳ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
پالایش نفت تبریز شبریز ۱۵ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
پتروشیمی مارون مارون ۴۷ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
پست بانک وپست ۱۶ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
چادرملو کچاد ۱۸۱ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
حمل و نقل پتروشیمی حپترو ۱ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
سایپا خساپا ۳۹ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
سرمایه گذاری توسعه صنعتی ایران وتوصا ۱۸ ۶/۳۱ دی ۱۴۰۲
سرمایه گذاری رنا ورنا ۳ ۶/۳۱ دی ۱۴۰۲
سیمان داراب ساراب ۸ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
سیمان دشتستان سدشت ۸ ۶/۳۱ دی ۱۴۰۲
فولاد آلیاژی ایران فولاژ ۴۳ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
فولاد خوزستان فخوز ۱۱۴ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
فولاد مبارکه اصفهان فولاد ۱۲۶۰ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
کارخانجات مخابراتی ایران لکما ۲۲ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران حکشتی ۱۰۳ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
گل گهر کگل ۱۰۴ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
مخابرات ایران اخابر ۲۳۹ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
مدیریت پروژههای نیروگاهی ایران-مپنا رمپنا ۱۳۷ ۱/۳۱ مرداد ۱۴۰۲
ملی صنایع مس ایران فملی ۵۷۵ ۲۹/۱۲ آبان ۱۴۰۲
نیرو ترانس بنیرو ۳ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
بیمه دانا دانا ۱۶ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
پالایش نفت لاوان شاوان ۴ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
پتروشیمی شهید تندگویان شگویا ۴۷ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
پتروشیمی جم جم ۳۸ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
پتروشیمی فجر بفجر ۴۱ ۱۲/۲۹ آبان ۱۴۰۲
صنایع پتروشیمی خلیج فارس فارس ۱۱۴۶ ۳/۳۱ مهر ۱۴۰۲
واریز سود سهام عدالت دومرحلهای خواهد شد؟
از آنجاکه سال مالی شرکتهای بورسی متفاوت است و مهلت واریز سود این شرکتها با یکدیگر فرق دارد، احتمال دارد واریز سود سهام عدالت امسال هم مانند سال گذشته در دو مرحله صورت بگیرد.