آسانسور فضایی سازهای است که از زمین به آسمان میرود و ممکن است مفهومی دوردست و دور از ذهن به نظر برسد، اما میتواند نزدیکتر از چیزی باشد که فکر میکنیم.
استفان کوهن، استاد فیزیک در کالج وانیر(Vanier) در مونترال کانادا در مقالهای که در مجله Scientific American منتشر شده، گفته که معتقد است این فناوری علمی-تخیلی میتواند در دو یا سه دهه آینده به واقعیت تبدیل شود.
کوهن یک آسانسور فضایی را این گونه توصیف میکند: یک کابل که از زمین به فضا کشیده شده است و افراد و محمولهها به راحتی میتوانند در طول آن حرکت کنند.
وی در مقاله خود ادعا میکند که مهندسان و دانشمندان در طراحی این سازههای عظیم که میتوانند راه دسترسی ما به فضا را متحول کنند، حوزه جدیدی را ابداع میکنند.
چرا آسانسور فضایی بسازیم؟
آسانسورهای فضایی این پتانسیل را دارند که هزینه و انرژی لازم برای رفتن به فضا را به شدت کاهش دهند. شرکتهایی مانند اسپینلانچ(SpinLaunch) در حال آزمایش فناوریهای جدید و بالقوهی پیشگامی هستند که میتواند هزینههای ارسال ماهوارههای کوچک و محمولههای علمی به فضا را به شکل چشمگیری کاهش دهد.
آسانسورهای فضایی میتوانند افراد، محمولهها و تجهیزات علمی را به فضا بفرستند، بنابراین مزیت بیشتری برای افزایش پروازهای فضایی انسانی و گردشگری فضایی خواهند داشت.
کوهن میگوید: با آسانسورهای فضایی، کلمهی "ماموریت فضایی" با "عبور و مرور" جایگزین میشود، زیرا سفر به فضا به امری عادی تبدیل میشود و عمدتاً فارغ از شرایط آب و هوایی میشود. این عبور و مرورهای فضایی، ایمنتر از شیوههای کنونی خواهند بود و به موجب آن فضانوردان دیگر با هر پرتاب، متحمل خطر نمیشوند.
وی میافزاید: یک آسانسور فضایی تبدیل به پلی برای کل منظومه شمسی میشود. شما میتوانید محمولهای را در قسمت پایینی آن رها کنید تا به دور زمین بچرخد و اگر این کار را در قسمت بالایی انجام دهید، به دور خورشید خواهد چرخید و همه اینها بدون سوخت انجام میشود.
یک آسانسور فضایی چگونه کار میکند؟
کوهن توضیح میدهد که شیفتگی او به آسانسورهای فضایی از زمانی آغاز شده که در سال ۲۰۰۴ در حال بحث درباره موضوعات پایان نامه خود با پروفسور آرون میسرا، کارشناس برجسته فضایی در بخش مهندسی مکانیک در دانشگاه مکگیل(McGill) بوده است.
پروفسور میسرا در مورد مفهوم آسانسور فضایی به او اینچنین گفته که کابلی به طول ۱۰۰ هزار کیلومتر است که از استوای زمین تا آسمان امتداد مییابد و به یک ماهواره در مداری زمینآهنگ متصل میشود. به این معنی که با همان سرعتی به دور زمین میچرخد که زمین در حال چرخش است و بنابراین بر فراز یک مکان ثابت پرواز میکند.
این مفهوم همچنین از بالاروندههای مکانیکی برای سفر به ارتفاعات مختلف از سطح زمین استفاده میکند. بسته به ارتفاعی که یک کپسول یا فضاپیما در آن رها میشود، یا شروع به چرخش به دور زمین یا خورشید میکند یا دوباره به زمین سقوط میکند.
مفاهیم مختلف در طول سالها انواع مختلفی از بالاروندههای مکانیکی را پیشنهاد کردهاند. برای مثال، یک مفهوم آسانسور فضایی از حمل و نقل ریلی مگلِو(قطار مغناطیسی) برای عبور در امتداد یک کابل فضایی عظیم با سرعتهای بسیار بالا استفاده میکند.
همانطور که کوهن در مقاله خود اشاره میکند، مواد مورد نیاز برای ساخت چنین کابلی باید ۵۰ برابر قویتر از فولاد باشد، بنابراین آسانسورهای فضایی با فناوری فعلی ما غیرممکن هستند. اما او و تعدادی از افراد دیگر در جهان میگویند که این مشکل حل میشود.
اگرچه کوهن مستقیماً روی جنبه ابداع ماده لازم برای اجرایی کردن ایده آسانسورهای فضایی کار نمیکند، اما معتقد است که انسان تنها دو یا سه دهه با مواد مورد نیاز برای تحقق آسانسورهای فضایی فاصله دارد.، چرا که دانشمندان به طور مداوم در حال کار بر روی ساخت مواد و فناوریهای قویتر هستند و این کار میتواند روزی منجر به ظهور آسانسورهای فضایی شود.
کوهن میگوید این پیشرفتی است که میتواند دربهای گردشگری فضایی را به روی عموم مردم باز کند.
منبع : ایسنا